• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

سلياک؛ زندگي بدون نان

Ever Green

متخصص بخش پزشکی
شايد يكي از آزاردهنده‌ ترين و پردردسرترين بيماري ‌هاي گوارشي، بيماري سلياك باشد، زيرا افراد مبتلا به اين بيماري بايد حتما رژيم غذايي خاص و سختي را رعايت كنند تا دچار مشكل نشوند.

بيماري سلياك نوعي بيماري و اختلال خود ايمني بدن است كه به روده كوچك آسيب مي رساند و در جذب مواد مغذي تداخل ايجاد مي ‌كند.

بدن افراد مبتلا به اين بيماري، قدرت تحمل نوعي پروتئين به نام "گلوتن" را كه در دانه‌ هايي مانند گندم، جو و چاودار وجود دارد، ندارد.

گلوتن معمولا در مواد غذايي وجود دارد، ولي ممكن است در برخي داروها و مکمل ‌ها نيز يافت شود.

زماني كه اين افراد غذاها يا محصولات حاوي پروتئين گلوتن را مصرف مي‌ كنند، دستگاه ايمني بدن آن ها، با آسيب و تخريب پرزهاي روده كوچك نسبت به اين پروتئين واكنش نشان مي ‌دهد.

در حالت عادي، پرزهاي روده، جذب مواد مغذي را از طريق ديواره‌ روده كوچك به جريان خون امكان ‌پذير مي ‌كند. بدون وجود پرزهاي سالم، فرد علي رغم تغذيه خوب، دچار سوء تغذيه مي ‌شود، زيرا مواد مغذي به نحو مطلوبي از روده جذب نمي ‌شود.

در واقع سلياك بيماري‌ اي است كه در اثر دو نوع اختلال در بدن ايجاد مي‌ شود:

1- جذب نامناسب مواد مغذي از روده کوچک

2- واكنش غير طبيعي دستگاه ايمني بدن نسبت به پروتئين گلوتن

اين بيماري، يك بيماري ارثي است و از نسلي به نسل ديگر قابل انتقال است. گاهي نيز ممكن است ناگهاني و شايد به دنبال يك عمل جراحي، بارداري، عفونت ويروسي يا استرس‌ هاي شديد احساسي آغاز شود.
ظهور علايم بيماري در بخش هاي مختلف بدن

علايم سلياك در افراد مختلف متفاوت است. اين علايم ممكن است در دستگاه گوارش يا در ساير نقاط بدن ظهور يابند.

بروز علايم گوارشي بيشتر در كودكان شايع است و شامل نفخ و درد شكمي، اسهال مزمن، استفراغ، يبوست، مدفوع رنگ پريده و بدبو و كاهش وزن مي ‌باشد. برخي از كودكان ممكن است اين علايم را در قالب بدخلقي نشان دهند. جذب نامناسب مواد مغذي در سنين كودكي كه زماني حياتي است، ممكن است منجر به عدم رشد مناسب كودك، تاخير در رشد، كوتاهي قد، تاخير در بلوغ و ايجاد نقص‌ هايي در ميناي دندان‌ هاي دائمي او شود.

افراد بالغ کمتر به علايم گوارشي دچار مي ‌شوند و به جاي آن، علايم ديگري در آن ها بروز مي‌ كند که شامل: كم خوني فقر آهن، خستگي، درد استخوان و مفاصل، پوكي استخوان، احساس كرختي و بي ‌حسي در دست ‌ها و پاها، حملات صرع، نداشتن دوره‌هاي قاعدگي، ناباروري يا سقط جنين‌ هاي عودكننده‌ آني و جوش‌هاي پوستي خارش ‌دار است.

عوارض طولاني مدت سلياك شامل سوء تغذيه است كه مي ‌تواند منجر به كم خوني، پوكي استخوان، سقط جنين و نيز بيماري ‌هاي كبدي و سرطان‌ هاي روده شود.
نحوه برخورد با سلياك

در حال حاضر تنها درمان بيماري سلياك، پيروي از رژيم غذايي بدون گلوتن است. وضعيت بسياري از بيماران مبتلا به سلياك طوري است كه مجبور به ترك هميشگي مواد غذايي حاوي گلوتن مي ‌شوند.

اين افراد بهتر است تحت نظر يك متخصص تغذيه قرار بگيرند تا با اجراي يک رژيم‌ غذايي مناسب، شرايط‌ و كيفيت زندگي ‌شان را بهبود دهند.

متخصص تغذيه به آن ها مي ‌آموزد كه چگونه از تركيبات موجود در مواد غذايي اطلاع يابند و چگونه غذاهاي حاوي گلوتن را تشخيص دهند. در بسياري از افراد، دنبال ‌كردن اين رژيم غذايي علايم بيماري را متوقف مي کند و آسيب ‌هاي وارده به روده را درمان و از آسيب ‌هاي بعدي جلوگيري مي ‌كند. بهبودي فرد طي چند روز پس از شروع رژيم غذايي آغاز مي ‌شود.

روده كوچك معمولا در كودكان طي 3 تا 6 ماه ترميم مي ‌شود، ولي در افراد بالغ تا حدود 2 سال طول مي ‌كشد.

ترميم روده، يعني اينکه روده فرد داراي پرزهايي شده كه قادر است مواد مغذي را از غذاهاي خورده شده جذب كند.

اين گروه از افراد براي سالم ماندن، بايد در طول زندگي خود از مصرف گلوتن خودداري كنند. خوردن حتي مقدار كمي گلوتن هم مي ‌تواند به روده كوچك آسيب وارد كند.
در حال حاضر تنها درمان بيماري سلياك، پيروي از رژيم غذايي بدون گلوتن است.

برخي از افراد علي رغم رعايت رژيم بدون گلوتن بهبود نمي ‌يابند. شايع ترين دليل اين عدم بهبود، مصرف مقادير كمي از گلوتن در خلال اين رژيم است.

از برخي منابع پنهان گلوتن مي ‌توان به افزودني‌ هاي غذايي مانند نگه دارنده‌ ها و تثبيت ‌كننده‌ هايي كه با گندم ساخته مي ‌شوند، اشاره كرد.

همان ‌طور كه گفتيم به ندرت افرادي هستند كه علي رغم همه تلاش ‌ها بهبود نمي‌ يابند. بيماري اين گونه افراد سلياك مقاوم است و روده‌ هاي آن‌ ها آسيب شديدي ديده و قابل درمان نيست. به دليل اين كه روده ‌هاي آن ها قادر به جذب مقدار كافي مواد مغذي نيست، مجبور به دريافت مواد مغذي مستقيما از طريق جريان خون هستند. اين افراد تحت درمان دارويي قرار مي ‌گيرند.

افراد مبتلا به سلياك بايد در استفاده از مواد غذايي بسيار دقت كنند و اگر در مورد مواد تشكيل ‌دهنده يك ماده غذايي اطمينان كامل ندارند، هرگز آن را استفاده نكنند.
رعايت رژيم غذايي، تنها راه رهايي از بيماري

تنها راه رهايي از مشكل سلياك، رعايت يك رژيم غذايي بدون گلوتن است. ممكن است رعايت اين نوع رژيم كمي دشوار باشد، ولي به بهبودي پس از آن مي ‌ارزد.

اولين گام اين است كه مواد غذايي حاوي گلوتن را به طور كامل از فهرست غذاهاي خود حذف كنيد. براي اين كار مي ‌توانيد از متخصص تغذيه كمك بگيريد. هميشه بايد تركيبات نوشته شده روي مواد غذايي را نگاه كنيد و در صورت مشكوك بودن به نوع مواد آن، از مصرف آن جدا خودداري كنيد.
مواد غذايي حاوي گلوتن

ماكاروني، نان ‌هاي معمولي، نان باگت، انواع كلوچه، انواع كيك، انواع بيسكوييت‌ها، سوسيس، كالباس، سوپ ‌هاي آماده، سس‌ هايي كه در رستوران‌ ها تهيه مي‌ شوند و سبزي ‌هاي پخته در رستوران ها، كتلت، شنيسل گوشت و مرغ، كباب كوبيده رستوراني، فرني با آردهاي حاوي گندم، جو و چاودار ، سس ‌‌‌سفيد، سس گوجه‌ فرنگي، نشاسته گندم، پيتزا، رشته فرنگي، شير شكلات، نسكافه، قهوه، گز، سوهان، انواع شيريني‌ هايي كه حاوي آرد گندم هستند، حلوا، شكلات، كمپوت، آب نبات، غذاهاي كنسروي، كشك، سركه سفيد، چيپس سيب زميني، مارگارين، آجيل بو داده، دارچين و شكر قهوه‌اي.

علاوه بر اين، گاهي اين پروتئين در بعضي مواد به صورت پنهان وجود دارد مانند برخي داروها و نيز دهان‌ شويه‌ها.

پس حتما در مراجعه به پزشك، او را از بيماري خود مطلع كنيد.
مواد غذايي فاقد گلوتن

با وجود تمام محدوديت ‌هاي غذايي كه براي افراد مبتلا به سلياك وجود دارد، آن ها مي‌ توانند با مشورت متخصص تغذيه از غذاهاي فاقد گلوتن استفاده كنند.

گروهي از مواد غذايي فاقد گلوتن عبارتند از: نان ذرت ، آرد ذرت، سيب ‌زميني، برنج، بلال، عدس، لوبيا قرمز، چاي، شير كم‌ چربي، آب، تخم‌ مرغ، پنير كم ‌چرب، دسر‌هاي آماده شده با آرد ذرت، ميوه، بستني خانگي، ماهي، مرغ، انواع گوشت بدون چربي يا كم‌ چربي به صورت كبابي، سوپ‌ هاي حاوي آرد برنج يا ذرت، فرني با آرد برنج، شكر، سير، موسير، پياز، سبزيجات، ادويه، سركه سيب، مربا، عسل، شيريني‌ هاي توليد شده از سيب ‌زميني، آرد برنج ، شربت، گردو، فندق، پسته، بادام، تخمه آفتابگردان، لوبياي سويا، روغن مايع و روغن بادام زميني. چنان چه بهبودي حاصل شده، از انواع حبوبات نيز مي توانند استفاده کنند.

در اين افراد به دليل عدم استفاده از بسياري از گروه‌هاي غذايي، كمبود اسيد ‌‌فوليك، ويتامين B12، آهن و كلسيم شايع است. بنابراين بايد از رژيمي استفاده كنند كه سرشار از ويتامين ‌و مواد معدني باشد و در كنار آن، از قرص ‌هاي آهن، اسيد فوليك و مولتي ويتامين‌ ها استفاده كنند.

همچنين اين افراد به انرژي مناسبي نياز دارند و بايد غذاهاي پروتئيني زيادي مصرف كنند.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
بيماري سلياک (گزارشات و مقالات)

ترجمه:مژگان کريمي
بيماري سلياک

بيماري سلياک، بيماري شايع دستگاه گوارش است. اين بيماري با نام بيماري انتروپاتي حساس به گلوتن نيز خوانده مي‌شود. در مبتلايان به بيماري سلياک، گلوتن (پروتئيني که در گندم، جو و جو دوسر وجود دارد) سبب آسيب روده کوچک شده و نهايتا جذب مواد مغذي غذاها را با مشکل مواجه مي کند. در ايالات متحده از هر 113 نفر، 1 نفر مبتلا به اين بيماري است. ميزان اين خطر در افرادي که يکي از اقوام درجه اول آنها مبتلا به بيماري سلياک است بالاتر بوده و به 1 نفر از 22 نفر مي رسد. دليل بيماري سلياک هنوز مشخص نيست اما عوامل محيطي، ايمني و ژنتيکي در ايجاد آن دخالت دارند...

علل و آسيب

به نظر مي‌رسد علل مرتبط با دستگاه ايمني در ايجاد سلياک دخالت داشته باشند. پادتن‌هاي غيرطبيعي که خود بدن را مورد حمله قرار مي‌دهند در خون بيماران مبتلا به سلياک يافت مي‌شود. هنوز به وضوح مشخص نيست که آيا اين پادتن ها دليل ايجاد بيماري سلياک هستند يا بيماري نتيجه آسيب‌هاي ناشي از آن است.

عوامل ژنتيک هم با ايجاد بيماري سلياک ارتباط دارد. تقريبا همه بيماران داراي ژن خاصي هستند اما تنها تعداد کمي از افراد داراي اين ژن به بيماري سلياک مبتلا مي‌شوند. وقتي افراد مبتلا به سلياک غذاهايي مي‌خورند يا از موادي استفاده مي‌کنند که داراي گلوتن است، دستگاه ايمني، پرزهاي روده (زوائد انگشتي شکل در روده کوچک) را تخريب مي‌کند. مواد مقوي غذاها از طريق ديواره روده جذب خون مي‌شوند. اين پرزها سطح تماس روده را براي جذب بيشتر مواد غذايي افزايش مي‌دهند. بدون پرزهاي سالم افراد دچار سوءتغذيه مي‌شوند.


نشانه‌ها

نشانه‌هاي بيماري سلياک شامل نفخ يا درد شکم، اسهال مزمن، استفراغ، يبوست، رنگ پريدگي، بوي بد مدفوع يا مدفوع چرب و کاهش وزن است.

بزرگسالان ممکن است مانند کودکان خيلي از اين نشانه‌ها را نداشته باشند. افراد بزرگسال مبتلا به بيماري سلياک ممکن است بيشتر به کم‌خوني (کاهش تعداد سلول‌هاي قرمز خون) خستگي، درد مفاصل واستخوان، آرتريت، کاهش توده استخواني با پوکي استخوان، افسردگي يا اضطراب، کرخي دست‌ها و پاها و بثورات خارش دار که به نام درماتيت هرپتي فرم معروف است، مبتلا شوند.

تشخيص و درمان

بيوبسي روده کوچک که نشان‌دهنده پرزهاي غيرطبيعي است بهترين راه تشخيص بيماري سلياک است. بسياري از موارد سلياک هرگز مشخص نمي‌شود.

تنها درمان بيماران مبتلا به سلياک پرهيز از مصرف غذاهايي است که از گندم و جو تهيه شده است. خوردن حتي مقدار اندکي گلوتن مي‌تواند سبب آسيب به روده کوچک شود. در کودکان، روده کوچک معمولا بعد از 6-3 ماه بهبود پيدا مي‌کند اما بهبودي در بزرگسالان ممکن است چند سال طول بکشد.

اين افراد مي‌توانند بدون هيچ مشکلي برنج، سيب‌زميني و سويا مصرف کنند. افراد مبتلا به بيماري سلياک بايد توجه کنند که قبل از مصرف همه موارد، برچسب روي آنها را به دقت بخوانند چرا که گلوتن به بسياري از داروها، روژلب‌ها، ويتامين‌ها و جودوسر اضافه مي‌شود.


منبع:

Celiac Disease. JAMA September 16, 2009; 302:1248.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
تظاهرات بیماری سلیاک می تواند به صورت مشکلات معدی روده ای کلاسیک باشد و یا روی هر ارگان یا سیستمی از بدن تأثیر بگذارد.

یکی از این تأثیرات – نقص در مینای دندان- می تواند به دندانپزشکان در تشخیص افرادی که دچار سلیاک هستند کمک کند. شگفت آن که برای بعضی از افراد مبتلا، ملاقات با دندانپزشک اولین قدم به سوی کشف بیماری بوده است.

مشکلات مربوط به مینای دندان که ریشه در بیماری سلیاک دارد شامل حال دندان های دائمی می شود و موجب تغییر رنگ سفید، زرد با لکه های قهوه ای روی دندان، شکل گیری ضعیف مینا، حفره دار شدن دندان ها، نمای خال خالی و ترانس لوسنت می گردد. نقایص به صورت قرینه هستند. اغلب در دندان های پیشین و آسیاها ظاهر می شوند. نقایص ناشی از سلیاک در دندان ها همیشگی است و تا زمانی که فرد بیمار رژیم غذایی بدون گلوتن که تنها راه درمان سلیاک است در پیش نگیرد، به وجود آمدن این نقایص متوقف نمی شود. دندانپزشکان ممکن است با استفاده از بایندینگ ها، ونیرها و سایر راه حل های زیبایی، نقایص مینایی را در کودکان و بالغین بپوشانند.

سمپتوم های مشابه، مشکلات متفاوت

نقایص دندان ها که ناشی از سلیاک هستند ممکن است با نقایص ناشی از فلوراید یا ناشی از بیماری ها مادرزادی یا سایر بیماری های اوایل دوران کودکی مشابه باشد.

بررسی دهان بیمار یک اقدام اولیه است که پزشکان نیز می توانند برای تشخیص افرادی که ممکن است سلیاک داشته باشندانجام دهند.

دکتر پیتر.اچ.آر.گرین، مدیر بخش بیماری سلیاک در دانشگاه کلمبیا و همکار دندانپزشکش تدمالاهیاز بین داشتند که بیماری سلیاک به طور قابل ملاحظه ای با نقایص مینای دندان در کودکی همراه است که اغلب یه خاطر وقوع سلیاک طی شکل گیری مینا است. محققان ایالات متحده که چنین ارتباط مشابهی را در بزرگسالان تشخیص نداده اند، نتیجه گرفته اند که کلیه ی آموزش های پزشکی در رابطه با این بیماری باید اطلاعاتی را در مورد اهمیت نقایص مینایی در بربگیرد.

در حالی که نقایص مینای دندان بیش ترین توجه را به خود جلب مب کند، تعدادی از مشکلات دیگر دهانی با توجه به گفته های دکتر پیتر. ای.آر. گرین به بیماری سلیاک مربوطند. این ها شامل:
آفتوس استوماتیت راجعه با زخم هایی که در دهان عود می کنند؛

گلوسیت آتروفیک: حالتی که با زبان، براق،قرمز و صاف مشخص می شود؛

سندرم خشکی دهان؛

سرطان سلول سنگفرشی دهان و حلق.

مترجم: بارون
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
مروری بر بیماری سلیاک
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یک بیماری اتوایمون است که نشانه های آن از گاز و اسهال تا تحریک پذیری و افسردگی متغیر است. این بیماری در نتیجه عدم تحمل به پروتئین گلوتن که در غذاهایی از قبیل گندم، چاودار و جو یافت می شود، به وجود می آید.
نشانه های بیماری سلیاک
کودکان می توانند نشانه های بیماری سلیاک را در زمان حضور پروتئین گلوتن در غذاهایشان بروز دهند. معمولاً افزودن گلوتن به غذای کودکان در سن ۶ ماهگی تا ۲ سالگی صورت می پذیرد. نشانه های بیماری سلیاک ممکن است تا زمانی که کودک کمی بزرگ تر می شود قابل شناسایی نباشند.
نشانه های بیماری سلیاک می توانند شامل موارد زیر باشند:
• تاخیر در رشد وعدم رشد کافی
• اسهال مزمن
• تغییرات رفتاری شامل تحریک پذیری
•خروج گاز از بدن، نفخ شکمی و درد
• مدفوع چرب، بی رنگ یا با بوی متعفن
• یبوست
• خستگی
• آنمی بدون دلیل مشخص
• تاخیر در بلوغ
این نشانه ها بسیار متغیرند و بعضی از افراد مبتلا به سلیاک ممکن است هیچ کدام از نشانه ها را از خود بروز ندهند. نوزادان مبتلا به سلیاک اغلب تحت عنوان کودکان غمگین، تحریک پذیر و غیر فعال شناسایی می شوند که احساس آرامش نمی کنند.
تشخیص بیماری سلیاک
اگرچه افراد به آسانی از طریق خوراندن غذاهای حاوی گلوتن به کودکانشان قادر به شناسایی بیماری سلیاک هستند ولی با این وجود به علت طولانی بودن و ماندگار شدن این بیماری تشخیص رسمی و انجام آزمون های آزمایشگاهی برای شناسایی این بیماری مناسب است.
آزمون های تشخیص بیماری سلیاک می توانند شامل آزمایش های خونی از قبیل موارد زیر باشند:
• ایمونوگلوبین A (IgA )
• ترانس گلوتامیناز ضد بافتی ) tTGA )
• آنتی بادی ضد اندومیوزیوم IgA(AEA )
اگر نتایج این آزمون ها مشکوک باشد بیوپسی از روده کوچک که توسط متخصص گوارش اطفال صورت می گیرد می تواند وجود یا عدم وجود بیماری سلیاک را تایید کند.

درمان های بیماری سلیاک
هیچ درمان یا داروی قطعی برای درمان بیماری سلیاک وجود ندارد. به جای آن والدین باید غذاهای کودکان خود را عاری از پروتئین گلوتن سازند. کودکان آن ها نباید غذاهایی را که حاوی گندم، چاودار و جو باشند دریافت کنند. به منظور جلوگیری از دریافت گلوتن که شامل بسیاری از حبوبات، پاستاها، غلات و سایر غذاهای فرآوری شده حاوی گلوتن هستند، والدین باید به برچسب نصب شده روی غذاها توجه کافی داشته باشند و از مصرف غذاهایی که حاوی چاودار، گندم و جو روی برچسب محصول هستند خودداری کنند. این مواد می توانند به صورت آرد، نشاسته گندم، مالت تهیه شده از چاودار یا آرد تهیه شده از چاودار نیز وجود داشته باشند.
گلوتن هم چنین می تواند در بعضی از آب نبات ها، سس های سویا، ویتامین ها، مکمل های غذایی و داروهای بدون نسخه و یا داروهای نسخه ای نیز یافت شود. خوشبختانه بسیاری از نان ها و پاستاها و داروهای فاقد گلوتن وجود دارند که می توانند در کودکان بیمار استفاده شوند. اگر پیگیری و ارزیابی یک رژیم غذایی سالم و عاری از گلوتن برای شما دشوار هست بهتر است در چنین مواردی از یک متخصص تغذیه کمک بگیرید. چنین کارشناسانی شما را مطمئن خواهند ساخت که غذای دریافتی کودکتان دارای ارزش غذایی کافی بوده و در عین حال فاقد گلوتن است.
شما باید چه چیزی در مورد بیماری سلیاک بدانید
• کودکان غالباً هنگامی این بیماری را بروز می دهند که رژیم غذایشان از برنج به سمت سایر غلات از قبیل جو و چاودار سوق داده شود.

• بسیاری از کارشناسان توصیه می کنند کودکان مبتلا به سلیاک علاوه بر مصرف غذاهای حاوی گلوتن از مصرف جودوسر نیز اجتناب کنند. اگر چه این موضوع هنوز بحث برانگیز بوده و در دست تحقیق قرار دارد. بر اساس نظر انجمن بیماران مبتلا به سلیاک، جو دوسر خالص ممکن است به عنوان یک رژیم غذایی عاری از گلوتن استفاده شود اما این گروه پیشنهاد می کنند که افراد مصرف کننده رژیم غذایی عاری از گلوتن بهتر است از مصرف جو دوسر اجتناب ورزند زیرا منابع غذایی حاوی جو دوسر غیر آلوده به راحتی در دسترس همه افراد قرار ندارد.
• بیماری سلیاک بیماری ژنتیکی است از این رو این بیماری می تواند از نسلی به نسل دیگر منتقل شود. این بیماری مخصوصاً در میان افراد از نژاد اروپای شمالی رواج بیشتری دارد.
• بیماری سلیاک قابل معالجه نیست از این رو مصرف غذاهای فاقد گلوتن در تمام طول دوره زندگی ضروری است.
• متخصص گوارش کودکان می تواند در زمینه تشخیص بیماری سلیاک و درمان نسبی آن به والدین کمک کند.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
نقش تغذیه در درمان بیماری سلیاک


بیماری سلیاک یک بیماری اتوایمیون است که یک تا 15درصد مردم آمریکا به آن مبتلا هستند. در این بیماری مخاط روده کوچک دچار مشکل است و پرزهای روده آتروفی می شود و بدن از جذب گلوتن موجود در گندم و جو ناتوان است.

گلوتن پروتئینی است که به طور عام در مورد پروتئین های ذخیره شده در غلات بکار می رود.پروتئین گلوتن از طریق غذا وارد بدن شده و این گلوتن نسبت به آنزیمهای هضم کننده مقاوم است و در اثر هضم ناقص یکسری پپتیدهایی ایجاد می شود که با آنتی ژنهای پرزهای روده کوچک واکنش ایجاد کرده و باعث التهاب روده کوچک می شود.
البته هر پروتئینی از دیگر انواع پروتئین ها متمایز است مانند گلیادین در گندم، هوردئین در جو، سکالین در جو سیاه،آونین در جو دوسر.
در مورد مصرف جو دوسر اختلاف نظر وجود دارد.جو دو سر حاوی آونین است که برای مخاط روده سمی بوده و می تواند آغازگر واکنش آلرژیک در بیماران مبتلا به سلیاک باشد.در این بیماری جذب بسیاری از مواد مغذی مانند ویتامینها،مواد معدنی،کربوهیدراتها و چربیها مختل می شود. حتی بعد از اینکه پرزهای روده کوچک به حالت نرمال برگشت باز هم احتمال اینکه بعضی از مواد غذایی در مقادیر کمتر جذب شود وجود دارد.پزشک معالج باید مطمئن شود که ویتامین ها و مواد غذایی مورد نظر به اندازه کافی جذب می شود و در صورت عدم جذب مصرف مکمل های فاقدگلوتن،آهن،فولات و ویتامین های گروه ب توصیه می گردد.

در برخی موارد باید مایعات و الکترولیت هایی مانند کلسیم،منیزیم و پتاسیم جایگزین گردد.زنان و مردانی که دانسیته استخوانی پایینی دارند ممکن است نیاز به مصررف ویتامین دی داشته باشند.باید توجه داشت که سیستم ایمنی فرد مبتلا به بیماری سلیاک ضعیف است و بدن از عهده برخی عفونتها برنمی آید.پس ممکن است نیاز به مقادیر بیشتر یا کمتر ویتامین ها و مواد معدنی را داشته باشد که توسط پزشک معالج مشخص می شود.
این بیماری در یکسری از افراد بدون علامت و در عده ای ممکن است چندین ارگان را در گیر کند. علائم آن بیشتر گوارشی است و با اسهال،درد شکم و گاز معده همراه بوده و می تواند کبد،سیستم آندوکرین و پوست رانیز در گیر کند.

زمانی که تشخیص بیماری سلیاک قطعی شد بلافاصله می توان درمان آن را شروع کرد. درمان این بیماری عمل جراحی و یا استفاده طولانی مدت از داروهای مختلف نمی باشد،بلکه تنها راه شناخته شده درمان این بیماری حذف کامل ودائمی گلوتن از رژیم غذایی می باشد.
البته گلوتن موجود در ذرت و برنج به افراد مبتلا به سلیاک صدمه ای وارد نمی کند.
گلوتن علاوه بر نان،ماکارونی،بیسکویت و دیگر غلات در بسیاری از فرآورده های غذایی دیگر مانند سیب زمینی سرخ شده و سس سویا نیز وجود دارد.
گلوتن در بسیاری از اقلام غیر غذایی مانند لوازم آرایش و تمیز کننده خانه نیز وجود دارد.
با توجه به اینکه قسمت عمده کالری مورد نیاز بدن از غلات و مخصوصا گندم تامین می شود در نتیجه عدم مصرف این مواد موجب کمبود انرژی و توقف رشد می شود پس باید این انرژی را از آجیل ،حبوبات و پرونئین ها تامین کرد.

در مواردی که فرد رژیم غذایی فاقد گلوتن را اجرا کند،باز ممکن است برخی علائم در فرد وجود داشته باشد.یکی از علائم گذرایی که در فرد مبتلا به سلیاک مشاهده می شود عدم تحمل لاکتوز می باشد.اگر لاکتاز جهت هضم قند شیر(لاکتوز) وجود نداشته باشد علائمی نظیر نفخ و گاز شکم و اسهال ایجاد شود. افرادی که به تازگی دچار سلیاک شده اند ممکن است نسبت به محصولات مخمر و قارچ نیز حساسیت داشته باشند.تعداد کمتری از این افراد نیز ممکن است به برخی غذاها مانند شیر،ذرت،تخم مرغ،ماهی و بادام زمینی حساسیت پیدا کنند.

توصیه های تغذیه ای:
در صورت ابتلا به بیماری سلیاک باید به نکات زیر توجه کرد:
-- انواع نان(نان سفید ،نان باگت،نان خشک،نان معمولی)،ماکارونی،رشته فرنگی، ،جوانه گندم و دیگر مواد غذایی که ازجو و گندم درست شده است مصرف نشود
-مصرف غذاهای پر چرب،سرخ شده محدود گردد.زیرا بیماران مبتلا به سلیاک دچار سوءجذب چربی می باشند.
-مصرف محصولات لبنی مانند شیر،ماست و پنیر محدود گردد. زیرا بسیاری از افراد مبتلا به سلیاک در جذب لاکتوز مشکل دارند. در ماههای ابتدایی رعایت رژیم فاقد گلوتن بهتر است از مصرف شیر خوداری شود و به تدریج شیر را به رژیم غذایی افزود.
-میوجات و سبزیجاتی که به صورت تجاری آماده شده اند و حاوی افزودنی و سس می باشد استفاده نشود.
-کباب کوبیده رستورانها،سوپهای آماده،کتلت،،شینیشل مرغ و گوشت و گوشتهایی که همراه با آرد گندم یا جو می باشد مصرف نگردد.
-سوسیس،کالباس و گوشتهای کنسرو شده مصرف نشود.
-نوشابه های ،الکلی،ماءالشعیر و آبجو مصرف نشود.
-کیک ،بیسکویت،دونات،سوهان ،حلوا و دیگر شیرینی جات مصرف نشود.
-سس مایونز،سس خردل،سس سویا،سس گوجه و دیگر سس های آماده استفاده نشود.
-شیر پر چرب،نسکافه،شیر شکلات و شیر کاکائو مصرف نشود.
-ادویه جات و چای هایی که حاوی هل هستند مصرف نشود.

مصرف غذاهای زیر مجاز می باشد:
-استفاده از غلاتی مانند برنج،سیب مینی،ذرت و فرآورده های آن مجاز است.
-استفاده از باقالا،نشاسته و ارزن مجاز است.
-استفاده از مواد پروتئینی مانند تخم مرغ برای تامین کالری جهت رشد افزایش یابد.
-مصرف چای،آب معدنی و گازدار،نوشابه های غیر الکلی و قهوه و کاکائوی خالص مجاز می باشد.
-گوشت ماکیان،ماهی،صدف و گوشت کم چرب که به صورت کبابی و بخار پز باشد.
میوه های خشک،آب میوه،میوه جات و سبزیجات تازه و پخته .
-نان و ماکارونی که از ذرت و برنج درست شده باشد .
- انواع سوپها و فرنی تهیه شده از آرد برنج و ذرت .
-نان،رشته و ماکارونی تهیه شده از آرد ذرت و برنج.
-حبوبات مانند نخود،عدس و لوبیای قرمز.
- مواد غذایی تهیه شده از سویا،ذرت و سیب زمینی مانند چیپس سیب زمینی و شکوفه ذرت
-بستنی،ژله و دسرهای تهیه شده با آرد برنج و ذرت.
-شیرینی جات تهیه شده از آرد ذرت،آرد برنج
- مارگارین،کره،کره بادام زمینی،عسل،مربا .
-نمک،فلفل ،شکر سفید.
-شیر و پنیر کم چرب
-آجیل جات غیر بو داده مانند فندق،پسته،بادام،گرد،تخمه آفتابگردن،نارگیل.
-انواع روغن مایع مانند زیتون،ذرت،آفتابگردان

در صورتی که بیمار رژیم عاری از گلوتن را رعایت نمود و علائم بهبود نیافت باید از نظر بقیه بیماریهای همراه با سلیاک مانندنارسایی پانکراس،کولیت اولسرو و ..مورد بررسی قرار گیرد.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
بیماری سلیاک

سلیاک نوعی بیماری گوارشی مزمن است که در افراد حساس به گلوتن بروز می‏کند. گلوتن پرتئینی است که در غلاتی مثل گندم، جو، جوی سیاه و چاودار پیدا می‏شود و با تأثیر بر پرزهای روده باعث کاهش جذب غذا و در نتیجه بروز علامتهای مختلف می‏شود...


● اصول رژیم غذایی فاقد گلوتن
«مقادیر بسیار جزئی گلوتن (حتی یک مولکول) به اندازهٔ مقادیر فراوان آن مضر است»
سلیاک نوعی بیماری گوارشی مزمن است که در افراد حساس به گلوتن بروز می‏کند. گلوتن پرتئینی است که در غلاتی مثل گندم، جو، جوی سیاه و چاودار پیدا می‏شود و با تأثیر بر پرزهای روده باعث کاهش جذب غذا و در نتیجه بروز علامتهای مختلف می‏شود. تنها درمان بیماری سلیاک رژیم غذایی فاقد گلوتن برای تمام عمر می‏باشد.
مبتلایان به سلیاک لازم است بدانند که با رعایت برنامه غذایی و حذف کامل غلات غیرمجاز ذکر شده به طور کامل بهبود می‏یابند ولیکن باید تا پایان عمر در پرهیز کامل از چنین غلاتی بوده و برنامه غذایی مناسب خویش را رعایت نمایند.
این مطالب جهت کمک به افرادی که نیازمند به رعایت رژیم فاقد گلوتن می‏باشند تهیه شده است، در این جزوه غذاهای اصلی که شما می‏توانید از آنها استفاده کنید و همچنین غذاهایی که مجاز به استفاده از آنها نیستید ذکر شده است، در انتهای آن نیز طرز تهیهٔ نان و یک نوع شیرینی فاقد گلوتن شرح داده شده است.
● آنچه مبتلایان به سلیاک باید در مورد تغذیهٔ خود بدانند:
رژیم غذایی در بیماران مبتلا به سلیاک بسته به شدت بیماری از لحاظ پرهیز و نحوهٔ استفاده سایر مواد غذایی متفاوت بوده و فرد باید همواره مورد پیگیری تغذیه‏ای نزد مشاوران تغذیه قرارگرفته و از لحاظ کفایت انرژی و مواد مغذی موجود در برنامهٔ غذایی خود توسط مشاوران تغذیه اطمینان حاصل نماید. این افراد نیاز به انرژی مناسب براساس نیازهای شخصی خود داشته و باید از برنامه غذایی با پروتئین بالا (به میزان ۱۰۰ تا ۱۲۰ گرم روزانه برای بالغین و ۳ تا ۴ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن برای کودکان) برخوردار باشند. همچنین مایع بصورت روزانه توصیه می‏شود که مشاور تغذیه با توجه به وضعیت جسمانی بیمار به تدریج چربی رژیم غذایی به میزان بیشتری در نظر می‏گیرد.
فرد مبتلا به سلیاک لازم است بداند که نسبت به پروتئین کلیهٔ غلاتی که بطور معمول از آنها نان تهیه می‏شود نظیر گندم، جو، جوی سیاه و چاودار، عدم تحمل دارد. لذا به هیچ وجه مجاز به مصرف چنین غلاتی نمی‏باشد مانند انواع نانهای معمولی، ماکارونی و اسپاگتی، انواع کیک و بیسکویت‏های معمولی و انواع کلوچه ها، همچنین مصرف کلیه محصولات غذایی که در تهیهٔ آنها از اینگونه غلات استفاده شده است، ممنوع می‏باشد مانند سوسیس، کالباس و سوپهای آماده، حتی اگر مشکوک به استفاده از آرد این غلات در تهیه و پخت برخی از غذاها می‏باشد، باید از آنها استفاده ننماید بنابراین سوپهای آماده و سس‏هایی که در رستورانها عرضه می‏شوند و حتی سبزیجات پخته شده در رستورانها ممنوع می‏باشد.
بهتر است در هنگام خرید خوراکی‏ها به مواد غذایی مورد استفاده درتهیه آنها دقت نموده و آنهایی را که شامل غلات و آردهای ممنوعه هستند، استفاده نکنید.
▪ غذاهایی که حاوی گلوتن می‏باشد و باید از آنها پرهیز کرد:
- تمام غذاهایی که معمولاً حاوی گندم و جو، جو دوسر و گندم سیاه یا چاودار و آرد آنها.
- انواع نان‏های معمولی، نان خشک، بیسکویت، باگت، نان سفید و سیاه.
- کلیه گوشت‏های کنسرو شده، سوسیس، کالباس، کتلت، کباب کوبیده رستورانها، شنیسل گوشت و مرغ، ماکارونی، رشته‏فرنگی، غذاهای حاوی جو، شوربا، فرنی، با آردهای فوق.
- سس سفید و سس گوجه فرنگی، نشاسته گندم.
- قهوه فوری، نسکافه، شیر شکلات، نشاسته گندم.
- کلیه شیرینی‏های تهیه شده با آرد گندم، گز، سوهان، حلوا، ترحلوا، شکلات و بعضی از انواع آب نبات، کمپوت و انواع مواد غذایی کنسرو شده و کلیه غذاهایی که با آرد غیرمجاز تهیه شود.
- چیپس سیب زمینی، کشک، مارگارین، سرکه سفید، سس‏های آماده.
- شکر قهوه‏ای، آجیل بو‏داده، دارچین.
- ویفرها و انواع بیسکویت.
▪ نکته:
بهتر است در ماههای ابتدایی رعایت رژیم فاقد گلوتن از مصرف شیر و فرآورده‏های حاوی شیر جلوگیری کرد.
هرگاه به غذایی مشکوک بودید بهتر است مصرف نکنید.
▪ نکته:
در صورتی که فرد مبتلا دچار اسهال می‏باشد، مصرف شیر برای دو ماه اول درمان ممنوع می‏باشد و بجای استفاده از شیر، فرد می‏تواند از ماست جهت تأمین نیازهای مواد معدنی و پروتئینی خود استفاده نماید و پس از رفع و بهبود اسهال می‏توان از شیر به تدریج در برنامه غذایی خود استفاده نماید.
چون در مبتلایان به سلیاک کمبود اسیدفولیک، آهن، ویتامین B۱۲ و نیز کلسیم شایع می‏باشد. رژیم غذایی این افراد باید از نظر دارا بودن چنین مواد معدنی و ویتامین‏هایی غنی باشد و در صورت لزوم از قرص آهن، اسید فولیک و مولتی ویتامین استفاده شود.
● نمونه‏ای از رژیم فاقد گلوتن که بیمار مبتلا به سلیاک می‏تواند از آنها استفاده نماید:
▪ آشامیدنیها:
چای، آب، شیر بدون چربی و یا کم چربی، نوشابه‏های غیرالکلی
نان‏ها، غلات و حبوبات: نان ذرت یا تهیه شده با آرد ذرت، بلال، سیب‏زمینی، برنج، عدس، لوبیای قرمز و در حالت بهبود انواع حبوبات بصورت کامل (افراد مبتلابه سلیاک می‏توانند از ذرت و یا آرد برنج، انواع شیرینی‏ها و رشته را تهیه نموده و مصرف کنند که در پایان طرز تهیه ۲ مورد از آنها شرح گردیده است.)
▪ پنیر و تخم مرغ:
پنیر کم چرب و پاستوریزه، تخم مرغ به هر شکل
▪ دسرها:
میوه، بستنی خانگی، ژلاتین ساده یا با میوه، دسرهای تهیه شده با آرد ذرت
▪ میوه و سبزی:
میوه بصورت پخته و تازه در صورت تحمل و طبق توصیه مشاور تغذیه و نیز سبزی‏های پخته یا کنسرو شده (آلو، گوجه، عصارهٔ آنها و میوه‏ها با پوست و هسته در ابتدا توصیه نمی‏شوند)
گوشت‏ها: انواع گوشت‏های بی‏چربی، کم چربی بصورت کباب شده یا بخارپز، ماهی و مرغ
▪ سوپها:
انواع سوپ‏های تهیه شده با آرد ذرت یا برنج و فرنی با آرد برنج
▪ شیرینی‏ها:
انواع شیرینی‏های تهیه شده از سیب زمینی، آرد برنج و ذرت، عسل، مربا، مارمالاد، شکر و شربت‏ها
آجیل‏جات: بادام، پسته، گردو، فندق، آفتاب‏گردان و بطور کلی تمام آنها در صورت عدم بروز اسهال و تحت نظر مشاور تغذیه
▪ روغن:
روغن ذرت، روغن زیتون، آفتاب‏گردان، روغن بادام زمینی، روغن مایع
نکته:
درمیان انواع تنقلاتی که از غلات تهیه شده‏اند، برشتوک به دلیل اینکه از ذرت تهیه شده است، مجاز می‏باشد و چیپس در صورتی که از آرد غلات ممنوعه عاری باشد نیز مجاز می‏باشد. لازم به ذکر است که خمیردندانCrest فاقد گلوتن می‏باشد.
● طرز تهیهٔ شیرینی ذرت:
آرد ذرت به میزان ۱۱۰ گرم، شکر ۱۰۰ گرم به صورت پودر شده، تخم مرغ ۳ عدد، وانیل به میزان کم در صورتی‏که از عدم وجود غلات ممنوعه در آن مطمئن باشید و یا پوست لیموترش پودر شده یا رنده شده بجای وانیل سفیده تخم مرغ را با نصف شکر خوب هم می‏زنیم. بعد زردهٔ تخم مرغ را با نصف شکر خوب هم می‏زنیم. سپس هر دو را کاملاً با هم مخلوط می‏کنیم و کم‏کم آرد ذرت را به آن اضافه کرده و مخلوط می‏کنیم. آنگاه قالب حاوی مخلوط حاصل را در طبقهٔ وسط فر با درجهٔ حرارت ۱۷۵ درجه سانتیگراد به مدت ۲۰ دقیقه قرار می‏دهیم. پس از این مدت شیرینی ذرت به دست آمده آماده مصرف می‏باشد.
▪ طرز تهیهٔ نان ذرت و برنج:
شیر گرم ۲۰۰ سی‏سی، تخم مرغ ۱ عدد، آرد برنج ۳۷۵ گرم، بلغور ذرت ۷۵ گرم
(باید توجه داشته باشید که بلغور ذرت زرد رنگ است که از آن باید در تهیهٔ این نوع نان استفاده شود زیرا در بازار آرد ذرت نیز وجود دارد که به رنگ سفید می‏باشد و برخی از فروشندگان به آن نیز بلغور ذرت می‏گویند و آنرا به جای بلغور ذرت می‏فروشند)، شکر یا پودر قند ۱ قاشق مرباخوری، نمک ۱ قاشق مرباخوری، پودر خمیر ترش از نوع ریز ۷ گرم (۱ قاشق سوپخوری)، کره نرم شده ۴۰ گرم (۳ قاشق سوپخوری)، زرده تخم مرغ و کنجد در صورت تمایل جهت تزئین روی کیک.
آرد برنج و بلغور ذرت را با پودر قند یا شکر و نمک خوب مخلوط می‏کنیم. کم‏کم کره نرم شده را به آن اضافه می‏کنیم و ضمن اضافه کردن آنرا خوب هم می‏زنیم (مخلوط الف) از طرف دیگر تخم مرغ را داخل بقیه آب گرم باقیمانده ریخته و کاملاً هم زده و مخلوط می‏کنیم (مخلوط ب). مخلوط تخم مرغ و آب گرم (مخلوط ب) را به مخلوط تهیه شده قبلی (مخلوط الف) اضافه می‏کنیم و به خوبی هم می زنیم. بعد کم کم آرد برنج را به آن اضافه نموده و ضمن اضافه کردن با هم‏زدن آنرا با خمیر تهیه شده مخلوط می‏کنیم و پس از مخلوط شدن کامل آنها شیر را نیز به تدریج به آن اضافه نموده و با قاشق به خوبی هم می‏زنیم تا خمیر مورد نظر حاصل شود.
کمی آرد برنج را روی قالب شیرینی بزرگی ریخته و سطح آنرا صاف می‏کنیم و سپس خمیر به دست آمده را روی قالب شیرینی پخش می‏کنیم و قالب شیرینی را در فر با حرارت ۲۰۰ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰ دقیقه قرار می‏دهیم تا روی نان طلایی شود. پس از طلایی شدن روی نان آن را از فر بیرون آورده و استفاده می‏کنیم.
در صورت تمایل به تزئین نان مورد نظر، قبل از قرار دادن خمیر در فر روی سطح آنرا کمی با زرده تخم مرغ و کنجد، بصورت یک لایه نازک تزئین می‏کنیم سپس در فر با همان درجهٔ حرارت و زمان قرار می‏دهیم.



hrtoghiani.blogfa.com
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
سلياک بعد از 6 ماهگي معلوم مي‌شود


در ميان پيامک‌هاي «سلامت» خانمي درباره دختر چهار ساله خود که مبتلا به سلياک است، درخواست راهنمايي داشتند. خدمت ايشان و همه شما مادران آگاه عرض مي‌کنم که در جدار روده کوچک ميليون‌ها برجستگي انگشت مانند وجود دارد که به آنها پرزهاي روده مي‌گوييم و کارشان جذب مواد غذايي است. در بيماري سلياک اين پرزها صاف و جذب مواد غذايي مختل مي‌شود. براي همين، کودک با ثابت ماندن وزن يا کاهش وزن، رنگ‌پريدگي و ضعف، اسهال، اتساع شکم و نفخ مواجه مي‌شود. در واقع روده کودک به يک پروتئين به نام گلوتن که در غلات گندم و جو موجود است، حساسيت شديد نشان مي‌دهد و جدار روده يا همان پرزها، آسيب مي‌بينند.




بروز علايمي که گفتيم تدريجي و پس از شروع غذاي جامد مثل نان و بيسکوييت پس از شش ماهگي حاصل مي‌شود و راه تشخيص سلياک، انجام آزمايش خون است که در آن به اندازه‌گيري آنتي‌بادي‌هايي که عليه نسوج روده هستند، مي‌پردازيم و اگر نتيجه مثبت بود، براي تشخيص قطعي سلياک بايد با آندوسکوپي نمونه کوچکي از بافت روده کودک بگيريم (بيوپسي) و به پاتولوژي بفرستيم.


در آنجا براساس تغييرات و صاف‌شدن پرزهاي روده بيماري را به سه دسته تقسيم مي‌کنيم و براساس رده‌بندي سلياک، درمان آغاز مي‌شود. به طور معمول، کودک را روي رژيم غذايي بدون گندم مي‌گذاريم و بهبود مي‌يابد. در مرکز طبي کودکان در حال مطالعه‌اي در سطح شهر تهران هستيم که بچه‌هاي مبتلا به سلياک را که هيچ علامتي ندارند، شناسايي کنيم.


براي اين کار 600 تا 700 نمونه خون را تحت بررسي مي‌گذاريم اما اغلب يک هشتصدم افراد مبتلا به سلياک بدون علامت هستند. حتي در بزرگسالان يک صدوشصت و ششم اين بيماري را دارند که اگر روي رژيم غذايي بدون گندم باشند، مشکل برطرف مي‌شود. در صورت رعايت‌نکردن نکات درماني، بروز بيماري بدخيم مانند لنفوم دور از انتظار نيست.
دقت کنيد که کودکان با کم‌کاري تيروئيد، مبتلايان به ديابت نوع يک و مبتلايان به سندرم داون جزو گروه‌هاي در معرض خطر سلياک هستند. در تحقيقي که من انجام دادم، 6/5 کودکان مبتلا به ديابت نوع يک مبتلا به سلياک هم بوده‌اند. پس بايد در شروع غذاي جامد حتما تحت بررسي باشند. چشم‌انداز اين بيماري در صورتي که کودک شما رژيم عاري از گلوتن را حفظ کند، سلامت و رشد مورد انتظار است. اما بايد در سراسر عمر اين رژيم غذايي را حفظ نمايد و از غذاهاي جانشين مناسب بهره بگيرد.

هفته نامه سلامت
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
تظاهرات دهانی بیماری سلیاک

تظاهرات بیماری سلیاک می تواند به صورت مشکلات معدی روده ای کلاسیک باشدو یا روی هر ارگان یا سیستمی از بدن تأثیر بگذارد. یکی از این تأثیرات – نقص در مینای دندان- می تواند به دندانپزشکان در تشخیص افرادی که دچار سلیاک هستند کمک کند. شگفت آن که برای بعضی از افراد مبتلا، ملاقات با دندانپزشک اولین قدم به سوی کشف بیماری بوده است.

مشکلات مربوط به مینای دندان که ریشه در بیماری سلیاک دارد شامل حال دندان های دائمی می شود و موجب تغییر رنگ سفید، زرد با لکه های قهوه ای روی دندان، شکل گیری ضعیف مینا، حفره دار شدن دندان ها، نمای خال خالی و ترانس لوسنت. نقایص به صورت قرینه هستند. اغلب در دندان های پیشین و آسیاها ظاهر می شوند. نقایص ناشی از سلیاک در دندان ها همیشگی است و تا زمانی که فرد بیمار رژیم غذایی بدون گلوتن که تنها راه درمان سلیاک است در پیش نگیرد، به وجود آمدن این نقایص متوقف نمی شود. دندانپزشکان ممکن است با استفاده از بایندینگ ها، ونیرها و سایر راه حل های زیبایی نقایص مینایی را در کودکان و بالغین بپوشانند.

سمپتوم های مشابه، مشکلات متفاوت

نقایص دندان ها که ناشی از سلیاک هستند ممکن است با نقایص ناشی از فلوراید یا ناشی از بیماری ها مادرزادی یا سایر بیماری های اوایل دوران کودکی مشابه باشد.

بررسی دهان بیمار یک اقدام اولیه است که پزشکان نیز می توانند برای تشخیص افرادی که ممکن است سلیاک داشته باشندانجام دهند.

دکتر پیتر.اچ.آر.گرین، مدیر بخش بیماری سلیاک در دانشگاه کلمبیا و همکار دندانپزشکش تدمالاهیاز بین داشتند که بیماری سلیاک به طور قابل ملاحظه ای با نقایص مینای دندان در کودکی همراه است که اغلب یه خاطر وقوع سلیاک طی شکل گیری مینا است. محققان ایالات متحده که چنین ارتباط مشابهی را در بزرگسالان تشخیص نداده اند، نتیجه گرفته اند که کلیه ی آموزش های پزشکی در رابطه با این بیماری باید اطلاعاتی را در مورد اهمیت نقایص مینایی در بربگیرد.

در حالی که نقایص مینای دندان بیش ترین توجه را به خود جلب مب کند، تعدادی از مشکلات دیگر دهانی با توجه به گفته های دکتر پیتر. ای.آر. گرین به بیماری سلیاک مربوطند. شامل:

آفتوس استوماتیت راجعه با زخم هایی که در دهان عود می کنند؛

گلوسیت آتروفیک: حالتی که با زبان، براق،قرمز و صاف مشخص می شود؛

سندرم خشکی دهان؛

سرطان سلول سنگفرشی دهان و حلق.

مترجم: باران

منبع: http://celiac.nih.gov/
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
شانس ابتلا به بیماری سلیاک در مردها و زن ها مساوی است

رئیس انجمن ایرانی سلیاک گفت: بر اساس تحقیقات انجام شده در ایران، شانس ابتلاء به بیماری سلیاک در مردها و زن ها مساوی است و این درحالی که زن ها در کشورهای اروپایی بیش از مردها مبتلا خواهند شد.
سید محمد حسن امامی درگفتگو با خبرنگار سلامت نیوز افزود: هم اکنون استان اصفهان به عنوان پیشتاز کشور انجمن بیماران سلیاک را راه اندازی کرده است که شعب دیگر آن در شیراز، کرمان، مشهد، تبریز و تهران ایجاد شود.
وی بیان داشت: بیماری سلیاک امروزه به عنوان یک بیماری هزار چهره شناخته شده به گونه ای که درحال حاضر اطلاعات و آگاهی جامعه پزشکی نسبت به این بیماری بسیار نادر است و دربسیاری از موارد به علت نداشتن آگاهی از علائم بیماری سلیاک و پیدا نکردن دلیل خاصی بر بیماریشون با تابلوهای مختلف از جمله سرطان یا بیماری صعب العلاج به درمان آنها پرداخته اند.
رئیس انجمن ایرانی سلیاک خاطرنشان کرد: پزشکان متخصص و فوق تخصص باید بدانند که اگر بیماری با نام دیابت نوع یک یا آنمی و فقر آهن مراجعه کرد اما دلیلی بربیماریشون پیدا نکردند احتمال داشتن بیماری سلیاک قوی است .
وی اظهار داشت: بیماری سلیاک درصورت پیشروی باعث کمبود فقر آهن، کلسیم، نرمی استخوانی، سرطان دستگاه گوارش به خصوص لنفاوی که یک نوع سرطان سلول های دفاعی بدن است و بیماری صرع، کبد، ناباروری ، پوستی، بیماریهای خود ایمنی مثل دیابت نوع یک، تیروئید و روماتیسمی می شوند.
رئیس انجمن ایرانی سلیاک با اعلام اینکه بیماری سلیاک ده سال از عمر انسان می کاهد اظهارداشت: یک درصد از کل جامعه مبتلا به بیماری سلیاک هستند که حدود ده درصد از آنها فرم شدید دارند.
وی با اعلام اینکه تنها دویست نفر از جمعیت بیماران سلیاک در استان اصفهان شناخته شده است خاطر نشان کرد: اگر جمعیت استان اصفهان را چهار میلیون نفر فرض کنیم چهل هزار نفر آنها مبتلا به بیماری سلیاک هستند و از این تعداد چهار هزار نفر به فرم شدید آن مبتلا هستند.
امامی افزود: درحال حاضر به منظور دقیقترو سر یعترشناخته شدن راه ابتلا به بیماری سلیاک، کارتحقیقاتی با همکاری گروه ایمنولوژی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام دادیم که تاکنون متوجه شدیم در نود و پنج درصد از بیماران اچله ای خاصی از dna مشاهده شده است که این ژن نیز در بیماران مبتلا نیز در دست بررسی است.
وی با اعلام اینکه بیماری سلیاک بیشتر در گروه های پرخطر از جمله بیماران مبتلا به اختلالات رشد کودکان ایجاد می شود اظهارداشت: زمینه ارثی دربروز بیماری سلیاک بسیار موثر است به صورتی که اگر ژن مربوط به آن در فرد نباشد مبتلا به بیماری سلیاک نخواهد شد.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
پيشگيري از ابتلا به سلياك‌

رويترز: دانشمندان راهي براي جلوگيري از ابتلا كودكان به سلياك يافته‌اند. براساس پژوهشي كه در دانشگاه كلرادو انجام شد، در دوران نوزادي مدت كوتاهي وجود دارد كه در آن مي‌توان با دادن گندم و ساير غلات به كودك، احتمال ابتلا به عدم تحمل گلوتن يا بيماري سلياك را كاهش داد. دانشمندان مي‌گويند نوزاداني كه در چهار تا شش ماهگي با غلاتي مثل گندم، جو، و چاودار تغذيه مي‌شوند، نسبت به كودكاني كه قبل از چهارماهگي يا پس از شش‌ماهگي غلات خورده‌اند، با احتمال كمتري به بيماري عدم تحمل گلوتن در آينده مبتلا خواهند شد.‌ بيماري سليكاك يك اختلال ژنتيكي است كه در آن فرد قادر نيست از غذاهاي داراي گلوتن نظير گندم استفاده كند
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
بیماری سلیاک، نوعی بیماری گوارشی است که به پرزهای روده کوچک آسیب می‌رساند و سبب اختلال در جذب مواد مغذی می‌شود. افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند پروتئینی به نام گلوتن را که در گندم، جو، چاودار و احتمالاً جودو سر وجود دارد، نمی‌توانند تحمل کنند. زمانی که بیماران مبتلا به سلیاک، غذاهای حاوی گلوتن مصرف می‌کنند، سیستم ایمنی بدن آن‌ها پاسخی را به صورت تخریب روده کوچک صادر می‌کند. این تخریب به خصوص در پرزهای انگشتانه‌ای روده که مواد مغذی داخل آنها جذب می‌شوند، ایجاد می‌شود. به دنبال آسیب پرزهای روده‌ای فرد بدون توجه به مقدار غذایی که می‌خورد، مبتلا به سوء تغذیه می‌شود. به دلیل این که سیستم ایمنی خود فرد سبب تخریب و آسیب پرزهای روده کوچک می‌شود، این بیماری، به عنوان یک بیماری خود ایمنی نامیده می‌شودو از طرف دیگر به علت این که مواد مغذی جذب نمی‌شوند، می‌تواند به عنوان یک بیماری سوء جذبی مورد نظر قرار گیرد.


بیماری سلیاک هم‌چنین به نام‌های اسپروی سلیاک، اسپروی غیر حاره‌ای و آنتروپاتی حساس به گلوتن هم نامیده می‌شود.
سلیاک، بیماری وراثتی است و نسلی به نسل دیگر، و در خانواده انتقال می‌یابد.گاهی اوقات این بیماری برای اولین بار به دنبال رژیم غذایی بعد از عمل جراحی”>جراحی، بارداری، تولد نوزاد، عفونت‌های ویروسی و یا استرس‌های روحی فعال می‌شود. بیماری سلیاک، افراد را به گونه‌ای متفاوت، تحت تاثیر قرار می‌دهد. در گروهی از بیماران، علائم از دوران کودکی، و در تعداد دیگر در بزرگ‌سالی بروز می‌کند.
یکی از عوامل مهمی که در زمان و نحوه شروع بیماری موثر می‌باشد، مدت زمانی است که یک فرد از شیر مادر تغذیه کرده است. هر اندازه این دوران طولانی تر باشد، علائم، دیرتر بروز می‌کنند و علائمی نیز که بروز می‌کنند، بیشتر شامل نشانه‌های معمول بیماری هستند.
از عوامل مهم دیگر، سن شروع به مصرف غذاهای حاوی گلوتن و مقدار مصرف این مواد است.
علائم ممکن است خود را به صورت گوارشی یا غیر گوارشی نشان دهند.برای مثال فردی ممکن است اسهال و دردهای شکمی داشته باشد، در حالی که فرد دیگر تحریک‌پذیر و افسرده باشد. در حقیقت تحریک‌پذیری از عمومی‌ترین علائم بیماری سلیاک در کودکان است.
به طور کلی علائم بیماری سلیاک ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:

دردهای تکرار شونده شکمی، اسهال خونی، کاهش وزن، اسهال چرب، کم‌خونی غیر قابل توضیح، نفخ، دردهای استخوانی، انقباضات عضلانی، خستگی، تاخیر رشد، درد در مفاصل، تشنج، سوزن سوزن شدن پاها، آفت‌های دردناک دهانی، آسیب‌های پوستی دردناک به نام Herpetiforms، تاخیر در قاعدگی یا نامنظم شدن دوران عادت ماهانه، تاخیر در رشد دندان‌ها، کم خونی و تاخیر در رشد و کاهش وزن از علائم سوء تغذیه یعنی دریافت ناکافی مواد مغذی که این موارد به عنوان یک مشکل جدی برای تمامی افراد به خصوص کودکان، ممکن است پیش آید.
بعضی از افراد مبتلا به سلیاک هیچ علامتی ندارند، زیرا قسمت سالم روده قادر به جذب مواد مغذی کافی برای پیش گیری از بروز علائم است. با وجود این مسئله، این افراد همچنان در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های همراه سلیاک خواهند بود.
به طور معمول تشخیص سلیاک سخت است. زیرا تعدادی از علائم آن شبیه به علائم بیماری‌های دیگر مانند نشانگان روده تحریک‌پذیر، بیماری کرون، کولیت زخمی، دیورتیکولوزیس، عفونت‌های روده کوچک، نشانگان خستگی مزمن و افسردگی است.
تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که سطح آنتی بادی‌های خاص در خون افراد مبتلا به سلیاک بالاتر از حد طبیعی است.این آنتی‌بادی‌ها توسط سیستم ایمنی خود فرد در پاسخ به ترکیباتی که به بدن آسیب می‌رساند، ایجاد می‌شوند. بنابراین برای تشخیص بیماری سلیاک، پزشکان، سطح آنتی‌بادی‌هایی از خون را که، به گلوتن حساس هستند می‌سنجند، این آنتی‌بادی‌ها آنتی گلیادین، آنتی‌اندومیزیوم و آنتی‌رتیکولین هستند.
به دنبال تایید بیماری سلیاک توسط نتایج آزمایشگاهی و علائم موجود، پزشک ممکن است بخش کوچکی از روده کوچک را برای تعیین میزان آسیب به پرزهای روده کوچک از طریق نمونه برداری، مورد بررسی قرار دهد، زیرا نمونه برداری از روده کوچک بهترین روش برای تشخیص سلیاک است.
غربال گری برای بیمارن سلیاک روشی است که می‌توان به وسیله آن افراد بدون علامت را مشخص کرد. در این افراد نیز آزمون آنتی‌بادی‌های بیماری سلیاک در آنها تشخیص داده شده است. که باید تحت آزمایش و بررسی قرار گیرند. آمار نشان می‌دهد که در حدود ۱۰ درصد از اقوام درجه یک بیماران، مانند پدر و مادر و فرزندان آن‌ها مبتلا به سلیاک هستند. باید خاطر نشان کرد هر چه قدر طول مدت تشخیص بیماری، طولانی تر و زمان عدم درمان، مدت‌دارتر باشد شانس پیشرفت بیماری، سوءتغذیه و ایجاد بیماری‌های همراه، افزایش خواهد داشت.


علايم سلياك:

علايم بيماري سلياك مي تواند به شكل مشكلات روده اي و يا در اثر سوء تغذيه تظاهر يابند.

نكته:۵۰ درصد افراد مبتلا به سلياك فاقد هرگونه علايم روده اي ميباشند.

۱- علايم كلاسيك: اسهال حجيم، بدبو و رنگ پريده-كاهش وزن-كندي رشد-كوتاهي قامت-خستگي مزمن-سوء جذب چربي (مدفوع حجيم و روغني ميگردد)-كم خوني فقر آهن-درد شكم-ورم شكم-نفخ-يبوست-زخم هاي دهاني-افسردگي-گرفتگي عضلاني-درد استخوان.

۲-به علت آسيب به روده درجاتي از عدم تحمل لاكتوز بروز ميكند.

۳-تغيير در ساختار روده باريك جذب ريز مغذي ها، مواد معدني و ويتامين هاي محلول در چربي را مختل ميسازد.

۴-عدم توانايي در جذب كربوهيدراتها و چربيها ميتواند به كاهش وزن،كندي رشد در نوجوانان و يا خستگي منجر گردد.

۵- كم خوني(آنمي): به علت سوء جذب آهن، فوليك اسيد و ويتامين B۱۲ ميتواند به كم خوني فقر آهن و كم خوني مگالوبلاستيك منجر گردد. همچنين التهاب روده باريك ممكن است به از دست رفتن ميكروسكوپي خون از روده كوچك بيانجامد.

۶- پوكي استخوان: سوء جذب ويتامين D و كلسيم ميتواند به پوكي استخوان، نرمي استخوان، كاهش تراكم استخوانها و انقباضات عضلاني (تتاني) بيانجامد.

۷- كاهش جذب ويتامين K ميتواند مكانيسم انعقاد خون را مختل كرده و به خونريزي منجر گردد.

۸- بيماري سلياك باعث افزايش تكثير باكتريهاي روده كوچك گرديده كه سوء جذب ريز مغذي ها را تشديد ميكند.

۹- كمبود ويتامينهاي A,D,E.

۱۰- نقص پادتن ايمنوگلوبين: در ۲ درصد بيماران مبتلا به سلياك مشاهده ميشود. همچنين اين عارضه ريسك ابتلا به سلياك را ۱۰ برابر ميكند. اين پادتن غشاء مخاطي دهان، مجاري هوايي و مجاري گوارش را در برابر عفونتها محافظت ميكند.

۱۱- درماتيت هرپتي فرم(HERPETIFORMIS DERMATITIS): يك اختلال پوستي مزمن است كه با بثورات جلدي خارش دار (در نواحي باسن، آرنج ها، زانوها) بروز مييابد. عامل آن آنزيم ترانس گلوتاميناز پوست ميباشد. در ۲ درصد بيماران سلياك مشاهده ميگردد.

۱۲- كندي و يا توقف رشد، و تاخير در بلوغ ممكن است بدون علايم بارز روده اي و يا سوء تغذيه شديد در نوجوانان تظاهر يابد.

۱۳- سقط جنين و ناباروري در زنان.

۱۴- صرع، آتاكسي(ATAXI)(عدم هماهنگي حركتي-فرد در راه رفتن مشكل دارد) و نوروپاتي محيطي (سوزن سوزن شدن دستها و پاها)، مشكلات روماتيسمي، ضعف وسردرد هاي ميگرني.

۱۵- عدم درمان به موقع ميتواند به سرطانهاي روده كوچك منجر گردد. ۲۰ درصد بيماران مبتلا به سلياك در صورت عدم درمان به سرطان روده كوچك دچار خواهند شد.


علايم در كودكان:

۱-مشكلات يادگيري، رفتاري و تمركز.

۲-تحريك پذيري، اسهال، استفراغ، نفخ شكم، كوتاهي قد و رشد ناكافي، نقص در ميناي دندان.

چگونگی تشخيصي:

غربالگري سلياك در كودكي و نوجواني.

۱-آزمايش خون براي شناسايي پادتن هاي ENDOMYSIUM ،سطح آنتي بادي ضد گليادين و سطح آنتي بادي ضد بافتي ترانس گلوتاميناز.

۲-بيوپسي (نمونه برداري از بافت) از روده كوچك براي شناسايي آسيب به پرزهاي روده اي.

۳-آزمايش خون براي تشخيص كم خوني،سطوح كلسيم،آهن و فوليك اسيد.
درمان بیماری سلیاک
اساس درمان بیماری سلیاک، رژیم غذایی فاقد گلوتن است که در آن کلیه مواد غذایی حاوی گلوتن حذف می‌شوند. در بیشتر افراد، رعایت رژیم ذکر شده سبب توقف علائم می‌شود، به دنبال رعایت رژیم بدون گلوتن، آسیب‌های ایجاد شده در روده کوچک ترمیم و از ایجاد آسیب‌های بیشتر پیش‌گیری می‌شود. ترمیم پرزهای روده کوچک از زمان آغاز رعایت رژیم فاقد گلوتن شروع می‌شود و زمان دوره بهبودی، به طور معمول ۳ تا ۶ ماه خواهد بود، که البته این دوره در بزرگسالان به ۲ سال هم می‌رسد.
رژیم فاقد گلوتن، نیاز همیشگی فرد مبتلا به سلیاک است. خوردن هر نوع ماده حاوی گلوتن به هر اندازه و هر مقدار، می‌تواند به روده کوچک آسیب برساند. در رژیم فاقد گلوتن، مصرف کلیه مواد غذایی حاوی گندم، جو، چاودارواحتمالاً جودوسر ممنوع است. بیشتر حبوبات، ماکارونی، غلات و اکثر غذاهای فراوری شده، دارای گلوتن هستند. با وجود محدودیت‌هایی که وجود دارد، بیماران مبتلا به سلیاک می‌توانند رژیمی متعادل با انواع غذاها، شامل نان و ماکارونی داشته باشند. برای مثال به جای آرد گندم از آرد سیب زمینی، برنج، سویا و آرد لوبیا استفاده کنند. لازم به ذکر است که برای مصرف جو دوسر نظریات متفاوتی وجود دارد، زیرا بعضی از افراد قادر به تحمل آنها هستند و بعضی دیگر نمی‌توانند آن را تحمل کنند. تحقیقات بیشتری برای تایید مصرف یا عدم مصرف جو دوسر توسط بیماران سلیاک ادامه دارد و تا تایید کامل این مطلب، بیماران می‌توانند طبق نظر پزشک یا مشاور تغذیه‌ای خود عمل کنند.
گوشت، ماهی، برنج، انواع میوه و سبزی، فاقد گلتون هستند. بنابراین این گروه از بیماران می‌توانند به راحتی از این گروه‌های غذایی در برنامه غذایی روزانه خود استفاده کنند.
پیروی از رژیم فاقد گلوتن نیاز به دقت ویژه‌ای دارد. زمانی که در رستوران یا مدرسه و… غذا می‌خورید، باید مراقب منابع پنهانی گلوتن باشید. منابع پنهانی گلوتن شامل نگه‌دارنده‌ها و تثبیت کننده‌های استفاده شده در مواد غذایی مختلف هستند که در محصولات غذاهای تولید شده در داروها و دهان شویه‌ها وجود دارند. در صورتی که ترکیبات موجود در محصولات، بر روی آن درج نشده باشد شما می‌توانید با کارخانه تولید کننده تماس بگیرید و از وجود یا عدم وجود این مواد مطلع شوید.

نكته: برنج، ذرت (بلال)، برنج وحشي، لوبياي سويا، ارزن و دانه آفتاب گردان فاقد گلوتن ميباشند.

نكته:جو دوسر(OATS): فاقد گلوتن است، اما گاهي اوقات در كنار ساير غلات حاوي گلوتن روييده و يا همراه با آنها آسياب ميگردد. از اينرو معمولاً آلوده به گلوتن مي باشند. همچنين جو دوسر حاوي اونين(AVENIN) است كه براي مخاط روده سمي بوده و ميتواند آغازگر واكنش آلرژيك در بيماران مبتلا به سلياك باشد.

پس برای درمان نکات زیر را فراموش نکنیم :

تنها راه درمان اين بيماري پيروي از رژيم غذايي ۱۰۰ بدون گلوتن تا پايان عمر ميباشد.

پس از حذف گلوتن از رژيم غذايي روده باريك بسرعت شروع به بازسازي خود ميكند. اما در مواردي نيز اين بازسازي انجام نگرفته و بايستي از داروهاي سركوبگر سيستم ايمني (استروئيدها) براي بيمار تجويز گردد.

۱-حذف گندم، جو، جو دوسر، جوي سياه و يا چاو دار و همچنين تمام فراورده هايي كه حاوي اين غلات ميباشد. نظير: نانها، بيسكوئيت ها، كيكها، كلوچه ها، شيريني ها، پاستا (ماكاروني)، سوپ ها، سسها، پيتزا.

۲-مصرف مكمل هاي غذايي (ويتامينها و مواد معدني) براي برطرف شدن آثار سوء تغذيه.

شيوع بيماري سلياك:

شيوع آن در ۱ درصد جمعيت است. به عبارتي از هر ۱۰۰ تا ۳۰۰ نفر يكي مبتلا به سلياك است.

نكته: اين بيماري ارثي است و چنانچه يكي از بستگان نزديك شما مبتلا به سلياك باشد، احتمال مبتلا شدن شما به اين بيماري ۱۰ تا ۲۰ درصد است.

نكته: بسياري از موارد اين بيماري معمولاً تشخيص داده نشده، و يا به اشتباه نشانگان روده تحريك پذير و يا بيماري كرون تشخيص داده ميشوند.

نكته: افرادي كه مبتلا به ديابت وابسته به انسولين، كوليت روده و مشكلات تيروئيد مي باشند بيشتر مستعد ابتلا به سلياك ميباشند.


نكته:

براي اينكه فردي به بيماري سلياك دچار گردد ۳ چيز بايستي روي دهد:

۱- به ارت بردن ژن اين بيماري (داشتن زمينه ژنتيكي).

۲-مصرف گلوتن.

۳-عوامل آغازگر اين ژن (استرس، تراما (عمل جراحي و يا حاملگي)، عفونتهاي ويروسي)

نکته :

بر اساس نتایج تحقیقات دانشمندان دانشگاه منچستر، خوردن شیر مادر خطر بروز بیماری سلیاک را کاهش می دهد. به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، این دانشمندان با مطالعه رابطه شیر مادر و بیماری سلیاک دریافتند، کودکانی که به مدت طولانی تری از شیر مادر تغذیه می کنند، در صورتی که بعد از، از شیر گرفتن آنها در رژیم غذائیشان گلوتن وجود داشته باشد، ۵۲ درصد کمتر به بیماری سلیاک مبتلاء می شوند. در بیماری سلیاک، بیمار نسبت به گندم و گلوتن حساسیت دارد.

در این‌ شرایط‌ به‌ پزشک‌ خود مراجعه‌ نمایید
اگر شما یا کودکتان‌ علایم‌ بیماری‌ سلیاک‌ را دارید.
اگر علایم‌ در عرض‌ ۳ هفته‌ پس‌ از آغاز رژیم‌ فاقد گلوتن‌ برطرف‌ نشده‌ باشند.
اگر کودک‌ دوباره‌ وزن‌ از دست‌ رفته‌ را به‌ دست‌ نیاورد یا رشد و نمو مناسبی‌ مطابق‌ انتظار نداشته‌ باشد.
اگر تب‌ به‌ علایم‌ اضافه‌ شود.
نقش یک آنزیم در درمان مبتلایان به سلیاک :

با تشخیص بیماری سلیاک در مورد هر فرد ، او باید تحت رژِیم غذایی قرار گیرد و برای همیشه از مصرف هر ماده حاوی گندم بپرهیزد اما این محدودیت به زودی به پایان می رسد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، محققان هلندی می گویند آنزیمی به نام AN-PEP که ابتدا برای فرآیندسازی مواد غذایی ایجاد شد ، قادر به شکستن گلوتن درمعده و قبل از رسیدن آن به روده کوچک است. این یافته حائز اهمیت است زیرا روده کوچک محل آغاز سلیاک است.
استفاده از این آنزیم برای درمان سلیاک شانس بزرگی است. به گفته سرپرست این تحقیق دکتر کونیگ از دانشگاه لیدن پیش بینی اینکه آیا درمان با آنزیم فوق را می توان جایگزین رژِم غذایی فاقد گلوتن نمود یا خیر بسیار دشوار است اما لااقل بیماران می توانند گاهی بعنوان یک گزینه درمانی همراه با غذای دارای گلوتن آن را مصرف کنند.
البته این آنزیم ها فعلا در آزمایشگاه ونه در انسان بررسی شده اند. هیچ مدل حیووانی هم برای بیماری سلیاک وجود ندارد بنابراین در حیوانات قابل آزمایش نیستند.
دکتر کونیگ می گوید آنزیم AN-PEP بسیار موثر بوده و کاملا پروتئین های گلوتن را به قطعاتی که دیگر باعث التهاب روده نمی شوند می شکند.
AN-PEP از آسپرژیلوس نایجر ، یک قارچ شناخته شده ، گرفته می شود. به دلیل آنکه قارچ آسپرژیلوس در فرآیندسازی مواد غذایی مورد استفاده قرار گرفته است بنظر نمی رسد درمان با آنزیم گرفته شده از آن اثرات جانبی داشته باشد.
به هر حال مرحله بعدی این مطالعات بررسی آنزیم فوق در شرایط بدن انسان است.

تاثیر شیر مادر در جلوگیری از بیماری سلیاک در کودکان


تغذیه با شیر مادر ، از کودکان در برابر عدم تحمل گلوتن که بیمای سلیک نامیده می شود ، حفظ می کند.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، نتایج یک تحقیق نشان میدهد هرچه کودک از شیر مادر بیشتر تغذیه کند ، احتمال این بیماری در او کمتر است.
اما کاملا مشخص نیست که آیا این حفاظت آشکار دائمی است و یا اینکه چطور شیر مادر چنین تاثیری را اعمال می کند.
افرادی که مبتلا به بیماری سلیاک هستند یک حساسیت دائمی یاعدم تحمل نسبت به گلوتن (پروتئین موجود در غلاتی همچون گندم و جو) دارند.
مطالعات متهددی نشان داده اند که نحوه تغذیه نوزادان و فاککتورهای ژنتیکی هردو در بیماری سلیاک حائزاهمیت هستند.
در این مطالعه مشخص زمانی که برای اولین بار به نوزادانی که بطور مرتب از شیر مادر تغذیه کرده بودند ، غذاهای حاوی گلوتن دادند ظهور بیماری سلیاک ۵۳ درصد کاهش داشت.
محققان معتقدند برای این یافته ها ممکن است توضیحات مختلفی وجود داشته باشد و بهرحال تحقیقات بیشتر در این مورد را ضروری می دانند.وضعیت شیوع سلیاک در ایران درحالي كه يك درصد ازجمعيت ‪ ۷۰‬ميليوني كشور به بيماري سلياك مبتلا هستند اما فقط نيم درصد آنان شناسايي شده‌اند. اين بيماري عمدتا ريشه ژنتيكي دارد و مبتلايان به آن نسبت به ماده گلوتن موجود در آرد گندم و جو حساسيت دارند و بايد از مواد غذايي جايگزين استفاده كنند.

براي شناسايي مبتلايان به اين بيماري در استان اصفهان تست غربالگري از سه هزار فرد كه احتمال ابتلاي آنان به اين بيماري داده مي‌شد به عمل آمد و ‪ ۲۰۰‬بيمار مشكوك به ابتلا در استان شناسايي شده اند كه پس از انجام آزمايش‌هاي تخصصي ابتلاي ‪ ۱۲۰‬نفر آنان تاييد شد.

دراستان تهران نيز ‪ ۱۵۰‬مبتلا به‌اين بيماري شناسايي شده‌اند و در برخي از استانهاي ديگر كشور نيز اقدامات محدودي براي شناسايي مبتلايان به اين بيماري انجام شده است.

هزينه آزمايشهاي تشخيصي اين بيماري بيش از يكصدهزار تومان است و امكان انجام غربالگري با توجه به‌هزينه بالاي آزمايشها در جامعه وجود ندارد و بيشتر مطالعات انجام شده برروي افرادي كه احتمال ابتلاي آنان به اين بيماري وجود داشته انجام شده است.

هزينه استفاده ازمواد غذايي جايگزين گلوتن براي بيماران مبتلا به سلياك سنگين است

اين بيماري بيشتر زمينه ژنتيكي دارد و ممكن است باعوارضي مانند ديابت تيپ يك، تيروئيد، بيماري‌هاي كبدي، ناباروي، صرع و حتي برخي سرطانهاي گوارشي همراه شود. عقب ماندگي از عوارض ابتلا به اين بيماري در دوران كودكي است.

سایت پزشکان بدون مرز
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
توضيح كلي
بيماري سلياك عبارت است از يك بيماري آلرژيك در روده كوچك ، كه توسط گلوتن (يك نوع پروتئين كه در اغلب غلات وجود دارد) ايجاد مي شود. در اين بيماري ، روده كوچك نمي تواند مواد مغذي را به خوبي جذب كند. اغلب موارد بيماري سلياك ، ارثي هستند. بيماري سلياك مسري يا سرطاني نيست . اين بيماري معمولاً به هنگام دوران شيرخوارگي يا اوايل كودكي (دو هفتگي تا يك سالگي ) آغاز مي شود. امكان دارد علايم هنگامي ظاهر شوند كه كودك اول بار شروع به خوردن غذاهاي حاوي گلوتن مي كند. در بزرگسالان ، علايم ممكن است به تدريج و در عرض چند ماه يا حتي چند سال پديدار شوند.
علايم شايع
كاهش وزن يا آهسته شدن روند وزن گرفتن يك شيرخوار بعد از اضافه كردن غلات به رژيم غذايي
بي اشتهايي
مدفوع شل ، كم رنگ ، حجيم و بدبو؛ دفع گاز زياد
تورم شكم ؛ درد شكم
ظاهر عمومي نشاندهنده نرسيدن مواد مغذي به حد كافي
زخم دهاني
كم خوني يا كمبود ويتامين ، همراه با خستگي ، رنگ پريدگي ، بثورات پوستي ، يا درد استخوان
قوس برداشتن مختصر پاها (پا پرانتزي ) در كودكان
خستگي مبهم ، از نفس افتادن زودهنگام
تورم پاها
علل
بيماري سلياك يك بيماري مادرزادي است كه به علت عدم تحمل به گلوتن ايجاد مي شود. گلوتن پروتئيني است كه در اغلب غلات وجود دارد.
عوامل افزايش دهنده خطر
سابقه خانوادگي بيماري سلياك
حاملگي
ساير آلرژي ها
پيشگيري
در حال حاضر نمي توان از آن پيشگيري به عمل آورد.
عواقب مورد انتظار
با رعايت يك رژيم سفت و سخت فاقد گلوتن ، مي توان انتظار يك زندگي طبيعي را در اغلب بيماران داشت . روند بهبود در عرض ۳-۲ هفته آغاز مي شود.
عوارض احتمالي
در موارد نادر، حذف گلوتن از رژيم غذايي با بهبودي سريع همراه نخواهد بود.


درمان

اصول كلي
تشخيص قطعي با نمونه برداري مسجل مي شود. براي اين كار، نمونه بافتي كوچكي از روده كوچك برداشته مي شود. امكان دارد سه بار نمونه برداري انجام شود. يك بار زماني كه گلوتن در رژيم غذايي وجود دارد، يك بار زماني كه گلوتن از رژيم غذايي حذف شده است ، و دفعه سوم زماني كه دوباره گلوتن در رژيم غذايي گنجانده مي شود.
تنها انتخاب درماني ، حذف كردن گلوتن از رژيم غذايي است .
داروها
آهن و اسيدفوليك براي كم خوني
كلسيم و مكمل هاي ويتاميني در صورت كمبود
امكان دارد داروهاي كورتيزوني خوراكي براي كاهش پاسخ التهابي بدن در موارد حمله شديد بيماري تجويز شوند.
فعاليت
هيچ محدوديتي براي آن وجود ندارد.
رژيم غذايي
رژيم غذايي فاقد گلوتن . حذف كامل گلوتن از رژيم غذايي دشوار است . بنابراين در مدتي كه با رژيم جديد به تدريج خو مي گيريد صبر پيشه كنيد. برنامه ريزي رژيم غذايي با كمك متخصص تغذيه انجام مي پذيرد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر شما يا كودكتان علايم بيماري سلياك را داريد.
اگر علايم در عرض ۳ هفته پس از آغاز رژيم فاقد گلوتن برطرف نشده باشند.
اگر كودك دوباره وزن از دست رفته را به دست نياورد يا رشد و نمو مناسبي مطابق انتظار نداشته باشد.
اگر تب به علايم اضافه شود

سلياك و زايمان

محققان سوئدي مي‌گويند خطر زايمان زودرس و تاخير رشد درون رحمي جنين در زناني كه تا زمان حاملگي از بيماري سلياك خود بي‌اطلاع هستند زياد است.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، تشخيص و درمان زودهنگام اين زنان پيش از حاملگي عوارض حاملگي را كمتر مي‌كند.

با تشخيص زود هنگام بيماري در اين زنان و شروع رژيم غذايي بدون گلوتن التهاب روده كوچك كم مي‌شود. به اين ترتيب با درمان التهاب روده كوچك از سوء جذب مواد غذايي در اين زنان پيشگيري مي‌شود.

با درمان سوء جذب عوارض حاملگي نيز در اين زنان كاهش مي‌يابد.

محققان بيماستان دانشگاهي اوربو در سوئد اطلاعات حاصل از ‪ ۲/۸ميليون تولد در فاصله سال‌هاي ‪ ۱۹۷۳تا ‪ ۲۰۰۱از مادران سالم را با ‪ ۲۰۷۸تولد از مادران مبتلا به سلياك كه بيماري فقط در ‪ ۱۱۴۹تن از آنها پيش از زايمان تشخيص داده شده بود با هم مقايسه كردند.

نتايج اين مطالعه كه در نشريه “‪ “gastroenterologyبه چاپ رسيد نشان داد تاخير رشد داخل رحمي، تولد نوزاد كم وزن، زايمان زودرس و كاهش وزن جفت تنها در زناني كه تا هنگام حاملگي بيماري سلياك در آنها تشخيص داده نمي‌شود ديده شد.

در حالي كه تشخيص زود هنگام اين بيماري دستكم دو سال قبل از بارداري از بروز تمام عوارض ناخواسته مذكور پيشگيري مي‌كند.

اين مطالعه بر تشخيص زودرس اين بيماري در سال‌هاي اوليه عمر تاكيد مي‌كند. اين بيماري دستكم يك تا دو سال پيش از حاملگي بايد تشخيص داده شود. با شروع درمان و بهبود التهاب روده از سوء تغذيه مادر باردار پيشگيري مي‌شود.

در زناني كه سابقه تولد زايمان زودرس و يا تولد نوزاد كوچك دارند و از خستگي و ضعف و دردهاي شكمي رنج مي‌برند بايد به بيماري سلياك مشكوك شد.


عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطردرسلیاک
سابقه‌ خانوادگی‌ بیماری‌ سلیاک‌
حاملگی‌
سایر آلرژی‌ها

پیشگیری‌
در حال‌ حاضر نمی‌توان‌ از آن‌ پیشگیری‌ به‌ عمل‌ آورد.

عواقب‌ مورد انتظار

با رعایت‌ یک‌ رژیم‌ سفت‌ و سخت‌ فاقد گلوتن‌، می‌توان‌ انتظار یک‌ زندگی‌ طبیعی‌ را در اغلب‌ بیماران‌ داشت‌. روند بهبود در عرض‌ ۳-۲ هفته‌ آغاز می‌شود.

عوارض‌ احتمالی‌

در موارد نادر، حذف‌ گلوتن‌ از رژیم‌ غذایی‌ با بهبودی‌ سریع‌ همراه‌ نخواهد بود.

بيماري سيلياك در كشورهاي در حال توسعه
در دهه ۸۰ ميلادي با استفاده از تست هاي ساده سرلوژيكي به تدريج مشخص شد كه شيوع بيماري سيلياك در كشور هاي مختلف خاورميانه و شمال افريقا و هند ( كشورهاي در حال توسعه ) تقريبا به همان اندازه كشورهاي غربي است . شيوع سيلياك در مناطقي كه در معرض خطر قرار دارند ۳% تا ۵% است .

تظاهرت كلينيكي سيلياك به طور مشخصي با سن و مدت گستردگي بيماري تغيير مي كند . مطالعات كلينيكي نشان داده است كه ظهور اين بيماري در اروپا و خاور ميانه با نشانه هاي غير اختصاصي يا حتي بدون نشانه هاي معمولي همراه است كه در بعضي اوقات نشانه هي هم ندارد .

با توجه به انكه گندم يك غذاي عمده و همگاني در اغلب كشورها بوده اين امكان وجود دارد در پي استفاده زياد نسبت به ان مقاومت و خود ايمني پيدا كنند و موجب پديد امدن نشانههايي خفيف تر مي گردد كه اين نشانه ها مي توتنند با سندروم روده تحريك پذير( Ibs ) يا اختلالات معدی روده اي شناخته نشده اشتباه شود. يك شاخص عمده سيلياك (CD) در كشورهاي جهان سوم توام بودن آن با اسهال مزمن يا كم خوني فقر آهن است .

بهترين روش براي تشخيص CD در بيماراني كه اسهال دارند تست سريولوژيكي (واكنش آنتي ژن – آنتي بادي ) و بیوسپی روده كوچك مي باشد . با توجه به كمبود امكانات لازم براي تامين رژيم فاقد گندم (gloten Free ) در كشورهاي خاورميانه ارائه يك رژيم مداوم ومفيد هم براي بيماران و هم پزشكان
كار سخت است.

ارتباط ميان ابتلا به سلیاک و فصل تولد نوزاد

احتمال ابتلا به نوعي بيماري گوارشي به نام سلياك در كودكاني كه در فصل تابستان متولد شده اند بيش از سايرين است سلياك نوعي اختلال گوارشي نسبتا شايع است كه در نتيجه حساسيت به پروتئيني به نام گلوتن كه در گندم و برخي مواد غذايي ديگر مانند برنج و جو وجود دارد پديد مي آيد و باعث پيدايش علائمي مانند دل درد , اسهال , سوئ جذب و برخي عوارض ديررس در فرد مبتلا مي گردد. نتايج مطالعات ۲۴ ساله پژوهشگران سوئدي روي ۲۱۵۱ كودك مبتلا به بيماري سلياك نشان مي دهد , شيوع اين بيماري دركودكاني كه در فصل تابستان به دنيا آمده اند , تا پيش از سن دو سالگي به مراتب بيش از ساير همسالان آنها است. اين محققان با توجه به نتايج اين پژوهش تماس با برخي عوامل محيطي كه ميزان آنها در طول مدت سال تغيير مي كند را در بروز اين بيماري دخيل مي دانند.

رژيم غذايي فاقد گلوتن براي بيماران مبتلا به سلياك




اصول رژيم غذايي فاقد گلوتن
«مقادير بسيار جزئي گلوتن (حتي يك مولكول) به اندازة مقادير فراوان آن مضر است» . سلياك نوعي بيماري گوارشي مزمن است كه در افراد حساس به گلوتن بروز مي‏كند. گلوتن پرتئيني است كه در غلاتي مثل گندم، جو، جوي سياه و چاودار پيدا مي‏شود و با تأثير بر پرزهاي روده باعث كاهش جذب غذا و در نتيجه بروز علامتهاي مختلف مي‏شود. تنها درمان بيماري سلياك رژيم غذايي فاقد گلوتن براي تمام عمر مي‏باشد.
مبتلايان به سلياك لازم است بدانند كه با رعايت برنامه غذايي و حذف كامل غلات غيرمجاز ذكر شده به طور كامل بهبود مي‏يابند وليكن بايد تا پايان عمر در پرهيز كامل از چنين غلاتي بوده و برنامه غذايي مناسب خويش را رعايت نمايند.
اين مطالب جهت كمك به افرادي كه نيازمند به رعايت رژيم فاقد گلوتن مي‏باشند تهيه شده است، در اين جزوه غذاهاي اصلي كه شما مي‏توانيد از آنها استفاده كنيد و همچنين غذاهايي كه مجاز به استفاده از آنها نيستيد ذكر شده است، در انتهاي آن نيز طرز تهية نان و يك نوع شيريني فاقد گلوتن شرح داده شده است.
آنچه مبتلايان به سلياك بايد در مورد تغذية خود بدانند:
رژيم غذايي در بيماران مبتلا به سلياك بسته به شدت بيماري از لحاظ پرهيز و نحوة استفاده ساير مواد غذايي متفاوت بوده و فرد بايد همواره مورد پيگيري تغذيه‏اي نزد مشاوران تغذيه قرارگرفته و از لحاظ كفايت انرژي و مواد مغذي موجود در برنامة غذايي خود توسط مشاوران تغذيه اطمينان حاصل نمايد. اين افراد نياز به انرژي مناسب براساس نيازهاي شخصي خود داشته و بايد از برنامه غذايي با پروتئين بالا (به ميزان ۱۰۰ تا ۱۲۰ گرم روزانه براي بالغين و ۳ تا ۴ گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن براي كودكان) برخوردار باشند. همچنين مايع بصورت روزانه توصيه مي‏شود كه مشاور تغذيه با توجه به وضعيت جسماني بيمار به تدريج چربي رژيم غذايي به ميزان بيشتري در نظر مي‏گيرد.
فرد مبتلا به سلياك لازم است بداند كه نسبت به پروتئين كلية غلاتي كه بطور معمول از آنها نان تهيه مي‏شود نظير گندم، جو، جوي سياه و چاودار، عدم تحمل دارد. لذا به هيچ وجه مجاز به مصرف چنين غلاتي نمي‏باشد مانند انواع نانهاي معمولي، ماكاروني و اسپاگتي، انواع كيك و بيسكويت‏هاي معمولي و انواع كلوچه ها، همچنين مصرف كليه محصولات غذايي كه در تهية آنها از اينگونه غلات استفاده شده است، ممنوع مي‏باشد مانند سوسيس، كالباس و سوپهاي آماده، حتي اگر مشكوك به استفاده از آرد اين غلات در تهيه و پخت برخي از غذاها مي‏باشد، بايد از آنها استفاده ننمايد بنابراين سوپهاي آماده و سس‏هايي كه در رستورانها عرضه مي‏شوند و حتي سبزيجات پخته شده در رستورانها ممنوع مي‏باشد.
بهتر است در هنگام خريد خوراكي‏ها به مواد غذايي مورد استفاده درتهيه آنها دقت نموده و آنهايي را كه شامل غلات و آردهاي ممنوعه هستند، استفاده نكنيد.
غذاهايي كه حاوي گلوتن مي‏باشد و بايد از آنها پرهيز كرد:
-تمام غذاهايي كه معمولاً حاوي گندم و جو، جو دوسر و گندم سياه يا چاودار و آرد آنها.
-انواع نان‏هاي معمولي، نان خشك، بيسكويت، باگت، نان سفيد و سياه.
-كليه گوشت‏هاي كنسرو شده، سوسيس، كالباس، كتلت، كباب كوبيده رستورانها، شنيسل گوشت و مرغ، ماكاروني، رشته‏فرنگي، غذاهاي حاوي جو، شوربا، فرني، با آردهاي فوق.
-سس سفيد و سس گوجه فرنگي، نشاسته گندم.
-قهوه فوري، نسكافه، شير شكلات، نشاسته گندم.
-كليه شيريني‏هاي تهيه شده با آرد گندم، گز، سوهان، حلوا، ترحلوا، شكلات و بعضي از انواع آب نبات، كمپوت و انواع مواد غذايي كنسرو شده و كليه غذاهايي كه با آرد غيرمجاز تهيه شود.
-چيپس سيب زميني، كشك، مارگارين، سركه سفيد، سس‏هاي آماده.
-شكر قهوه‏اي، آجيل بو‏داده، دارچين.
-ويفرها و انواع بيسكويت.
نكته:
بهتر است در ماههاي ابتدايي رعايت رژيم فاقد گلوتن از مصرف شير و فرآورده‏هاي حاوي شير جلوگيري كرد.
هرگاه به غذايي مشكوك بوديد بهتر است مصرف نكنيد.
نكته:
در صورتي كه فرد مبتلا دچار اسهال مي‏باشد، مصرف شير براي دو ماه اول درمان ممنوع مي‏باشد و بجاي استفاده از شير، فرد مي‏تواند از ماست جهت تأمين نيازهاي مواد معدني و پروتئيني خود استفاده نمايد و پس از رفع و بهبود اسهال مي‏توان از شير به تدريج در برنامه غذايي خود استفاده نمايد.
چون در مبتلايان به سلياك كمبود اسيدفوليك، آهن، ويتامين B۱۲ و نيز كلسيم شايع مي‏باشد. رژيم غذايي اين افراد بايد از نظر دارا بودن چنين مواد معدني و ويتامين‏هايي غني باشد و در صورت لزوم از قرص آهن، اسيد فوليك و مولتي ويتامين استفاده شود.


نمونه‏اي از رژيم فاقد گلوتن كه بيمار مبتلا به سلياك مي‏تواند از آنها استفاده نمايد:
آشاميدنيها:

چاي، آب، شير بدون چربي و يا كم چربي، نوشابه‏هاي غيرالكلي
نان‏ها، غلات و حبوبات:

نان ذرت يا تهيه شده با آرد ذرت، بلال، سيب‏زميني، برنج، عدس، لوبياي قرمز و در حالت بهبود انواع حبوبات بصورت كامل (افراد مبتلابه سلياك مي‏توانند از ذرت و يا آرد برنج، انواع شيريني‏ها و رشته را تهيه نموده و مصرف كنند كه در پايان طرز تهيه ۲ مورد از آنها شرح گرديده است.)
پنير و تخم مرغ:

پنير كم چرب و پاستوريزه، تخم مرغ به هر شكل
دسرها:

ميوه، بستني خانگي، ژلاتين ساده يا با ميوه، دسرهاي تهيه شده با آرد ذرت
ميوه و سبزي:

ميوه بصورت پخته و تازه در صورت تحمل و طبق توصيه مشاور تغذيه و نيز سبزي‏هاي پخته يا كنسرو شده (آلو، گوجه، عصارة آنها و ميوه‏ها با پوست و هسته در ابتدا توصيه نمي‏شوند)
گوشت‏ها:

انواع گوشت‏هاي بي‏چربي، كم چربي بصورت كباب شده يا بخارپز، ماهي و مرغ
سوپها:

انواع سوپ‏هاي تهيه شده با آرد ذرت يا برنج و فرني با آرد برنج
شيريني‏ها:

انواع شيريني‏هاي تهيه شده از سيب زميني، آرد برنج و ذرت، عسل، مربا، مارمالاد، شكر و شربت‏ها
آجيل‏جات:

بادام، پسته، گردو، فندق، آفتاب‏گردان و بطور كلي تمام آنها در صورت عدم بروز اسهال و تحت نظر مشاور تغذيه
روغن:

روغن ذرت، روغن زيتون، آفتاب‏گردان، روغن بادام زميني، روغن مايع
نكته:
درميان انواع تنقلاتي كه از غلات تهيه شده‏اند، برشتوك به دليل اينكه از ذرت تهيه شده است، مجاز مي‏باشد و چيپس در صورتي كه از آرد غلات ممنوعه عاري باشد نيز مجاز مي‏باشد. لازم به ذكر است كه خميردندانCrest فاقد گلوتن مي‏باشد.
طرز تهية شيريني ذرت:
آرد ذرت به ميزان ۱۱۰ گرم، شكر ۱۰۰ گرم به صورت پودر شده، تخم مرغ ۳ عدد، وانيل به ميزان كم در صورتي‏كه از عدم وجود غلات ممنوعه در آن مطمئن باشيد و يا پوست ليموترش پودر شده يا رنده شده بجاي وانيل سفيده تخم مرغ را با نصف شكر خوب هم مي‏زنيم. بعد زردة تخم مرغ را با نصف شكر خوب هم مي‏زنيم. سپس هر دو را كاملاً با هم مخلوط مي‏كنيم و كم‏كم آرد ذرت را به آن اضافه كرده و مخلوط مي‏كنيم. آنگاه قالب حاوي مخلوط حاصل را در طبقة وسط فر با درجة حرارت ۱۷۵ درجه سانتيگراد به مدت ۲۰ دقيقه قرار مي‏دهيم. پس از اين مدت شيريني ذرت به دست آمده آماده مصرف مي‏باشد.
طرز تهية نان ذرت و برنج:
شير گرم ۲۰۰ سي‏سي، تخم مرغ ۱ عدد، آرد برنج ۳۷۵ گرم، بلغور ذرت ۷۵ گرم
(بايد توجه داشته باشيد كه بلغور ذرت زرد رنگ است كه از آن بايد در تهية اين نوع نان استفاده شود زيرا در بازار آرد ذرت نيز وجود دارد كه به رنگ سفيد مي‏باشد و برخي از فروشندگان به آن نيز بلغور ذرت مي‏گويند و آنرا به جاي بلغور ذرت مي‏فروشند)، شكر يا پودر قند ۱ قاشق مرباخوري، نمك ۱ قاشق مرباخوري، پودر خمير ترش از نوع ريز ۷ گرم (۱ قاشق سوپخوري)، كره نرم شده ۴۰ گرم (۳ قاشق سوپخوري)، زرده تخم مرغ و كنجد در صورت تمايل جهت تزئين روي كيك.
آرد برنج و بلغور ذرت را با پودر قند يا شكر و نمك خوب مخلوط مي‏كنيم. كم‏كم كره نرم شده را به آن اضافه مي‏كنيم و ضمن اضافه كردن آنرا خوب هم مي‏زنيم (مخلوط الف) از طرف ديگر تخم مرغ را داخل بقيه آب گرم باقيمانده ريخته و كاملاً هم زده و مخلوط مي‏كنيم (مخلوط ب). مخلوط تخم مرغ و آب گرم (مخلوط ب) را به مخلوط تهيه شده قبلي (مخلوط الف) اضافه مي‏كنيم و به خوبي هم مي زنيم. بعد كم كم آرد برنج را به آن اضافه نموده و ضمن اضافه كردن با هم‏زدن آنرا با خمير تهيه شده مخلوط مي‏كنيم و پس از مخلوط شدن كامل آنها شير را نيز به تدريج به آن اضافه نموده و با قاشق به خوبي هم مي‏زنيم تا خمير مورد نظر حاصل شود. كمي آرد برنج را روي قالب شيريني بزرگي ريخته و سطح آنرا صاف مي‏كنيم و سپس خمير به دست آمده را روي قالب شيريني پخش مي‏كنيم و قالب شيريني را در فر با حرارت ۲۰۰ درجه سانتيگراد به مدت ۳۰ دقيقه قرار مي‏دهيم تا روي نان طلايي شود. پس از طلايي شدن روي نان آن را از فر بيرون آورده و استفاده مي‏كنيم.
در صورت تمايل به تزئين نان مورد نظر، قبل از قرار دادن خمير در فر روي سطح آنرا كمي با زرده تخم مرغ و كنجد، بصورت يك لايه نازك تزئين مي‏كنيم سپس در فر با همان درجة حرارت و زمان قرار مي‏دهيم
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
چه كساني بايستي تحت آزمايشات سرولوژي قرار گیرند؟ PDF پرینت ایمیل

علائم كلينيكي مشكوك به بيماري سيلياك ممكن است براساس حضور علائم روده‌اي با سابقه علامت اسهال غالب، همراه و يا بدون سندرم سوء جذب باشد. گروه شايع‌تر بعدي كه تشخيص آنها بايد در نظر گرفته شود، افرادي با سوء جذب مواد غذايي يا ويتامين‌ها هستند كه اين گروه شامل بيماراني با آنمي كمبود آهن بدون خونريزي گوارشي، كمبود فوليك اسيد، بروز سوء جذب ويتامين D با كلسيم همراه با پوكي استخوان، هيپوكلسمي غيرقابل توصيف، كمبود ويتامين D و هيپرپاراتيروئيدي ثانويه مي‌باشند. كمبود ويتامين های E و K همچنين مي‌تواند در اثر بيماري سيلياك ایجاد شود. كاهش وزن بدون دلیل نيز بايد تحت آزمایشات جداسازي سرولوژي قرار گيرد. آزمايشات سرولوژي براي بيماري سيلياك بايد جهت ارزيابي تست‌هاي نارسايي عملكرد كبد (ترانس آمينازهاي بالا) نيز انجام شوند. بيماري سيلياك با بيماري‌هاي اتوايميون همراه است. در برخي از اين بيماري‌ها درگيري بسيار شديد است، به طوري كه جداسازي سرولوژي براي بيماري سيلياك بطور متناوب انجام مي‌شودکه اين گروه شامل بيماراني با ديابت نوع 1، سندرم Sjogren و سيروز صفراي اوليه مي‌باشد. بيماراني با سندرم‌هاي عصبي مختلف شامل نوروپاتي پريفرال غيرقابل توصيف، صرع با كلسيفيكاسیون قدامي و اتاكسي نيز براي تشخيص احتمالي بيماري سيلياك بايد مورد آزمايش قرار بگيرند.
گروه سوم، افرادي كه بايد تحت آزمايشات سيلياك قرار گيرند، شامل افرادي با افزايش خطر بالا مانند خويشاوندان درجه اول فردي كه بيماري سيلياك دارد و بيماراني با سندرم‌هاي داون و ترنر مي‌باشند.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
تست سرولوژي

دسترسي گسترده به تست‌هاي سرولوژي در تشخيص بيماري سيلياك بسیار موثر است. حساس‌ترين تست‌ها براساس استفاده از ايزوتايپ‌هاي IgA مي‌باشند. تست‌هاي در دسترس شامل آنتي‌بادي‌هايي آنتي‌گليادين همچنين آنتي‌بادي‌هايي بافت پيوندي رتیكولين، اندومیسيال و آنتي‌باديهاي ترانس گلوتاميناز بافتي مي‌باشند. حساسيت و اختصاصيت كمتر از 80-70% آنتي‌باي‌هاي آنتي‌گليادين نکته ایست كه همواره در تشخيص بيماري سيلياك مطرح بوده است.
مطالعات رايجي در مورد حساسيت يا اختصاصيت آنتي‌بادي آنتي‌رتيكولين در مقايسه با آنتي‌بادي ترانس گلوتاميناز بافتي كه رابطه جديدي با بيماري دارد، در دسترس نمي‌باشد.
استاندارد متداول در سرولوژي بيماري سيلياك، وجود آنتي‌بادي اندوميسيال IgA (EMR) مي‌باشد كه به دليل اختصاصيت بسيار بالاي آن در حدود 100% ، در تشخيص بيماري سيلياك است. اين اختصاصيت بالا، برخي از محققان را به فعاليت بيشتر وادار كردتاپيشنهاد كنند، زماني كه نتیجه تست EMA مثبت است، ديگر نيازي به تكه‌برداري از دئودنوم جهت تشخيص نمي‌باشد. روي هم رفته گزارش‌هاي مختلفي حساسيت EMA را حدود 90% نشان داده‌اند كه اين حساسيت بالا مشخص كننده مناسب بودن اين تست جهت تشخيص بيماري مي‌باشد. تيتر EMA با ميزان آسيب‌ديدگي مخاط در ارتباط مي‌باشد، بنابراين زماني كه در تعداد زيادي از بيماران درجات پايين‌تری از تحليل رفتگي ريز پرزها مشاهده مي‌شود، حساسيت كاهش مي‌يابد. بنابراين استفاده از يك IgA آنتي‌بادي آنتي‌گليادين همراه با نتيجه مثبت نمونه‌برداري، ميزان تشخيص بيماري سيلياك را بیش از 20% افزايش مي‌دهد. EMA يك آزمايش ايمونوفلورسانس چشمی مي‌باشد كه نياز به مهارت در انجام آزمايش و استفاده از ازوفاگوس اوليه و يا نخاع انسان به عنوان بستر دارد. تشخيص آنزيم ترانس گلوتاميناز بافتي (tTG) به عنوان اتو آنتي‌ژن براي EMA اجازه پيشرفت در آزمايش الايزا را مي‌دهد. آنتي‌ژن ابتدايي در آزمايش tTG از كبد خوك گینه ای (GP-tTG) گرفته شد. سپس tTG انسان (H-tTG)، موجودات ژنتيكي جديد،‌ يا سلول‌هاي قرمز انسان جايگزين GP-tTG در آزمايش شدند. كيت‌هاي مختلف جهت تشخيص tTG ویژگی های مختلف و در نتيجه حساسيت و اختصاصيت مختلفي دارند. با اين كه اين تفاوت‌ها در ميان كيت‌هاي H-tTG در دسترس به چشم می خورند ولي، نسبت به كيت‌هاي GP-tTG بهتر انجام مي‌شوند. در مجموع حساسيت EMA و tTG بالاتر از 90% مي‌باشد. در حالي كه اختصاصيت EMA در واقع 100% در نظر گرفته مي‌شود، تست tTG اين ميزان از اختصاصيت را دارا نمي‌باشد.
گزارشات زيادي از نتايج تست tTG مثبت بدون حضور بيماري سيلياك وجود دارد. ممكن است اين نتايج در ديابت نوع I، بيماري كبدي مزمن يا آرتريت روماتوئيد و نارسايي قلبي به چشم بخورد، اگر چه نمونه‌برداري در بسياري از اين بررسي‌ها انجام نشده است.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
تايپنيگ hlq-dq براي تشخيص بيماري سیلياك

حساسيت در بيماري سیلياك مربوط به حضور آشكاري از هترو دايمرهاي hla-dq شامل هترودايمر dq2 رمز شده توسط آللهاي05 hla-dqa1 و hladqb1 02 و هترودايمر dq8 رمز شده توسط آللهاي hla-dqa1*03 و hladqb1 مي‌باشد. يك راه بهبود بيماراني كه به طور انتخابي بيوپسي از روده كوچك آنها برداشته شده است، ممكنست با آزمايشات سرولوژي و تايپينگ hladq همراه باشد. متعاقب انجام بيوپسي همه شركت كنندگان تحت انجام آزمايشات سرولوژي و تايپينگ hla-dq قرار مي‌گيرند. نقطه قوت مطالعه تعداد زيادي از شركت كنندگان سالم است كه تخمين دقيقي از اختصاصيت آزمايشات سرولوژي را مهيا مي‌كنند. با محدوديت 95% cls اختصاصيت براي tga يا ema 99% و براي تايپهای hla-dq 57% مي‌باشد. در عوض hla تايپينگ حساسيت بسيار بالاي برابر 100% در مقابل 81% حساسيت آزمايشات سرولوژي را دارد. حساسيت آنتي‌باديهاي آنتي‌گليادين (aga) براي ema و tga پايين مي‌باشد. اطلاعاتي از اين قبيل نشان مي‌دهند كه تست‌هاي سرولوژي و انجام تايپينگ hla تستهاي كاملاً‌ متفاوتي هستند.
در آخر، پزشكان نياز به تعيين موارد نادر استثنا براي تكيه بر حضور هميشگي hla-dq2 يا dq1 در تشخيص بيماران سیلياكي را خواهند داشت
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
يافته‌هاي محققان ايراني درباره ارتباط زخم‌هاي دهاني با بيماري گوارشي «سلياك»


براساس يافته‌هاي محققان دانشگاه علوم پزشكي تهران، بازگشت زخم‌هاي دهان مي‌تواند نشان دهنده بيماري «سلياك» (نوعي التهـاب مـزمن دستگاه گوارشي) باشد.

به گزارش سرويس «پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، براساس يافته‌هاي اين تحقيق كه در نشريه علمي «bmc گاستروانترولوژي» منتشر شده، اقليت بيماراني كه با مشكل عود كردن زخم‌هاي دهاني مواجه هستند به بيماري آنتروپاتي يا بيماري روده باريك حساس به پروتئين گلوتن (سلياك) مبتلاء مي‌باشند كه كشف اين ارتباط امكان ارزيابي مناسب‌تر اين بيماري شكمي را در اين گروه از بيماران فراهم مي‌كند.

بيماري سلياک (آنتروپاتي حساس به گلوتن)، نوعي‌ بيماري‌ آلرژيک‌ گوارشي است که سبب آسيب به پرزهاي روده کوچک و سبب اختلال در جذب مواد مغذي مي‌شود. افرادي که به بيماري سلياک مبتلا هستند، پروتئيني به نام گلوتن را که در گندم، جو، چاودار و احتمالاً جودو سر وجود دارد، نمي‌توانند تحمل کنند.

زماني که بيماران مبتلا به اين بيماري، غذاهاي حاوي پروتيين گلوتن مصرف ‌کنند، دستگاه ايمني بدن پاسخي را به صورت تخريب روده کوچک صادر مي‌کند. اين تخريب به خصوص در پرزهاي روده که مواد مغذي از طريق آنها جذب مي‌شوند، ايجاد مي‌شود.

به دنبال آسيب پرزهاي روده‌يي، فرد به دليل توقف جذب مواد غذايي حياتي بدون توجه به مقدار غذاي خورده شده دچار كمبودهاي تغذيه‌يي مي شود. از آنجا که سيستم ايمني خود فرد سبب تخريب و آسيب پرزهاي روده کوچک مي‌شود، اين بيماري، در گروه بيماري‌هاي خودايمني طبقه بندي مي‌شود.

دكتر فرهاد شهرام، عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران و از محققان اين طرح در اين زمينه تاكيد كرد: در پنج درصد از افراد مبتلاء به سلياك ممكن است تنها تظاهر بيروني بيماري همين زخم‌هاي دهاني باشند. اين زخم دهاني با اصطلاح پزشكي «آپتوس استوماتيس» نوعي زخم باز و دردناك است كه در دهان ظاهر مي‌شود و به رنگ سفيد يا زرد است كه اطراف آن با ناحيه‌اي به رنگ قرمز روشن احاطه شده است.

اين زخم‌ها در شرايط استرس زياد دوباره ظاهر مي‌شوند و با عفونت‌هاي ويروسي، آلرژي‌هاي غذايي و ساير ناراحتي‌ها توام هستند.

در اين تحقيق دكتر شهرام و همكاران وي روي 247 بيمار مبتلاء به اين زخم‌هاي دهاني مطالعه كردند كه در طول يك سال حداقل سه نوبت تحت حمله اين زخم‌ها قرار مي گرفتند.

محققان آنتي بادي‌ها و ساير فاكتورهاي ايمني همراه با سلياك را بررسي كردند.

به گزارش ايسنا، طي اين بررسي از ديواره روده باريك افرادي كه دچار اين زخم‌ها شده بودند، نمونه برداري صورت گرفت.

محققان با بررسي اين فاكتورها و تاثير رژيم غذايي فاقد يا حاوي گلوتن روي بيماران نتيجه گرفتند كه آنتروپاتي حساس به گلوتن بايد در بيماران مبتلاء به زخم‌هاي دهان مورد توجه قرار بگيرد.

همچنين عدم واكنش به درمان‌هاي معمول براي اين زخم‌ها مي‌تواند نشانه ديگري از بروز اين بيماري شكمي باشد.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
سيلياك، بيماري هزارچهره
رييس انجمن بيماري سيلياك كشور:
‌٧٠٠ هزار نفر در كشور به بيماري سيلياك مبتلا هستند
شيوع اين بيماري در مناطق غرب كشور

آيا شما چيزي در مورد بيماري سيلياك شنيده‌ايد؟ اين بيماري چيست و چه درماني دارد؟ آيا سيلياك مسري است؟ چه خطراتي سلامتي مبتلايان به اين بيماري را در درازمدت تهديد مي‌کند؟ آيا سيلياك ارثي است؟ چند نفر از مردم ايران به بيماري سيلياك مبتلا هستند؟ علايم بيماري سيلياک چيست؟ افراد مشكوك به بيماري سيلياك چه اقداماتي بايد انجام دهند؟ اينها سوالاتي است كه ممكن است هريك از شما يا بيماران مبتلا به سيلياك بپرسند.

سيد حسن امامي رييس انجمن بيماري سيلياك كشور در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان ايسنا در اصفهان، در خصوص اين بيماري گفت: اين بيماري بسيار قديمي و مربوط به قرن‌هاي پيش است و به احتمال زياد زادگاه آن ايران است. در مناطق غربي ايران به دليل كشت و مصرف مواد حاوي گلوتن مانند گندم، جو و چاودار اين بيماري شيوع بيشتري دارد.

وي با بيان اينكه سيلياك بيماري‌ آلرژيك‌ در روده‌ كوچك است كه‌ توسط‌ گلوتن‌ (پروتئيني‌ كه‌ در اغلب‌ غلات‌ وجود دارد) ايجاد مي‌شود، اظهار داشت: در اين‌ بيماري‌، روده‌ كوچك‌ نمي‌تواند مواد مغذي‌ را به‌ خوبي‌ جذب‌ كند.

وي با بيان اينكه 700 هزار نفر در كشور مبتلا به اين بيماري هستند، افزود: 10 درصد اين تعداد يعني 70 هزار نفر آنها به شكل شديد و كشنده به اين بيماري مبتلا هستند.

امامي با بيان اينكه شناخت بيماري سيلياك در كشور بسيار دير آغاز شد، تصريح کرد: 7 هزار بيمار هنوز بيماري آنها شناخته نشده و تنها 2 هزار نفر بيماري آنها شناخته شده و تحت درمان قرار گرفته‌اند.

اين فوق تخصص گوارش و كبد با بيان اينكه براي تشخيص و درمان اين بيماري نياز به توجه بيشتر مسوولان و پزشكان است، گفت: در استان اصفهان 400 بيمار و در استان تهران 300 بيمار شناسايي شده‌اند.

وي در پاسخ به اين سوال كه آيا اين بيماري ارثي يا مسري است، اظهار داشت: در بيشتر موارد بيماري‌ سلياك‌، ارثي ‌است و مسري‌ نيست‌. اين‌ بيماري‌ معمولاً به‌ هنگام‌ دوران‌ شيرخوارگي‌ يا اوايل‌ كودكي‌ (دو هفتگي‌ تا يك‌ سالگي‌) آغاز مي‌شود.

وي با بيان اينكه سيلياك بيماري هزار چهره ‌بوده و داراي نشانه‌هاي پراكنده‌اي است، اظهار داشت: ريزش مو، كچلي كامل سر، زخم‌ دهاني،‌ كم ‌خوني‌ يا كمبود ويتامين‌، خستگي‌، رنگ‌ پريدگي،‌ تورم‌ پاها، اسهال، كم‌ خوني، ناراحتي‌هاي شكمي، كاهش وزن و استفراغ از علايم اين بيماري است.

امامي اختلالات هورموني، تورم كبد، كم خوني، اسهال، نفخ و گاز روده و يبوست را از ديگر علائم اين بيماري ذكر كرد و گفت: اگر بيماري زود تشخيص داده نشود، مي‌تواند باعث بروز سرطان روده و پوكي استخوان شود.

اين دانشيار دانشگاه علوم پزشكي اصفهان بيشتر علائم افرادي را كه داراي تظاهرات جلدي هستند به صورت خارش، تاول‌هاي دردناك روي پوست به خصوص آرنج و زانوها دانست و افزود: اين احتمال وجود دارد که اغلب افرادي كه قبلاً به بيماري سيلياك مبتلا شده‌اند به dh هم دچار شوند.

وي با بيان اينكه انجمن سيلياك كشور شش سال پيش در اصفهان افتتاح شد، خاطرنشان كرد: رسالت اصلي انجمن سيلياك ايران آموزش جامعه و پزشكان است.

به گفته امامي يکي از عوامل مهمي که در زمان و نحوه شروع بيماري موثر است، مدت زماني است که يک فرد از شير مادر تغذيه کرده است كه هر اندازه اين دوران طولاني‌تر باشد، علائم ديرتر بروز مي‌کنند.

اين متخصص گوارش تنها راه تشخيص اين بيماري را نمونه‌برداري‌ از بافت‌هاي روده‌ كوچك‌ دانست و بيان داشت: نمونه برداري يك‌ بار زماني‌ كه‌ گلوتن‌ در رژيم‌ غذايي‌ وجود دارد، يك‌ بار زماني‌ كه‌ گلوتن‌ از رژيم‌ غذايي‌ حذف‌ شده‌ و دفعه‌ سوم‌ زماني‌ كه‌ دوباره‌ گلوتن‌ در رژيم‌ غذايي‌ گنجانده‌ مي‌شود، انجام مي‌شود.

وي با بيان اينكه تنها انتخاب‌ درماني‌، حذف‌ گلوتن‌ از رژيم‌ غذايي‌ است‌، اظهار داشت: در رژيم فاقد گلوتن، مصرف تمام مواد غذايي حاوي گندم، جو چاودار و جودوسر و بيشتر حبوبات، ماکاروني، غلات و اکثر غذاهاي فراوري شده داراي گلوتن ممنوع است.

امامي همچنين درخصوص آنچه مبتلايان به بيماري سيلياك بايد درباره تغذيه خود بدانند، گفت: رژيم غذايي در بيماران مبتلا به سيلياک با توجه به شدت بيماري از لحاظ پرهيز و نحوه استفاده ساير مواد غذايي متفاوت بوده و فرد بايد همواره مورد پيگيري تغذيه‏اي نزد مشاوران تغذيه قرار گرفته و از لحاظ کفايت انرژي و مواد مغذي موجود در برنامه غذايي خود توسط مشاوران تغذيه اطمينان حاصل كند.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
بیماری سلیاک یک اختلال گوارشی دردناک است که با حذف کردن گلوتن از رژیم غذایی قابل کنترل است.

گلوتن پروتئینی است که در غذاهای حاوی گندم، چاودار، جو یا جو دوسر وجود دارد.


علائم زیر ممکن است نشانه بیماری سلیاک در کودکان باشد:




در نوزادان، علائم بیماری ممکن است به صورت درد شکم یا اسهال باشد که ممکن است خونی باشد. نوزادان ممکن است همچنین دچار تاخیر رشد شوند و نتوانند وزن بگیرند. در میان کودکان کمسن، علائم ممکن است شامل تهوع، از دست دادن اشتها، زخم‌ها در دهان، کمخونی و دانه‌های پوستی است. کودکانی که در نتیجه بیماری سلیاک دچار سوء تغذیه می‌شوند، ممکن است ران‌های نحیف، باسن لاغر، و شکم متورم بزرگ داشته باشند. در میان نوجوانان، علائم ممکن است شامل اختلال رشد، تاخیر در بلوغ، و ریزش مو باشد. عدم تحمل لاکتوز. خارش و تاول‌های پوستی.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
نکته بهداشتی روز: عواقب بیماری سلیاک

بیماری سلیاک باعث می‌شود که دستگاه ایمنی بدن مانع کارکرد درست روده کوچک شود و مواد مغذی لازم به بدن برسد

از جمله پیامدهای بالقوه بیماری سلیاک می‌توان به اینها اشاره کرد:

* خطر بیشتر کم‌خونی یا سوءتغذیه.
* بیماری سلیاک "مقاوم" که در آن علائم علیرغم رژیم غذایی عاری از گلوتن ادامه پیدا می‌کند.
* کوتاهی قد در کودکان یا پوکی استخوان.
* خطر بیشتر ابتلا به سرطان لنفاوی (لنفوم) یا سرطان روده.
* برخی از مبتلایان به بیماری سلیاک بیماری‌های خودایمنی دیگری نیز مانند آرتریت روماتوئید، بیماری تیروئید یا دیابت نوع 1 هم دارند.

HealthDay
 
بالا